تمامی مطالب علمی این سایت، به تایید تیم علمی پزشکی داروسازی دکتر عبیدی رسیده است.
Medically Approvedرینیت آلرژیک چیست؟
آنچه در این مطلب می‌خوانیم:
رینیت آلرژیک چیست؟
رینیت آلرژیک معمولاً با عنوان «تب یونجه» نیز شناخته می‌شود، اما این نام نباید ما را گمراه کند؛ تب یونجه باعث تب نمی‌شود و برای به وجود آمدن علائم آن، لازم نیست در معرض یونجه قرار بگیریم!
رینیت آلرژیک واکنشی است که به دنبال تحریک آلرژن‌های (مواد حساسیت‌زا) موجود در هوا، باعث ترشح هیستامین در بدن می‌شود. این واکنش، چشم‌ها، بینی و گلو را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هیستامین باعث خارش، تورم و تجمع مایع در لایه‌های مخاطی مجرای بینی، سینوس‌ها و پلک‌ها می‌شود.
رینیت آلرژیک می‌تواند به‌صورت فصلی یا در تمام طول سال اتفاق بیفتد. رینیت آلرژیک در تمام طول سال بیشتر در کودکان کوچک‌تر دیده می‌شود.
معمولاً در کودکان مبتلا به رینیت آلرژیک، سابقه خانوادگی این اختلال وجود دارد.
عوامل محرک رینیت آلرژیک در کودکان چیست؟
شایع‌ترین عوامل محرک رینیت آلرژیک در کودکان عبارت‌اند از:
- گرده گیاهان یا علف‌ها
- گرد و غبار
- ذرات قارچ‌ها و کپک‌ها
- فضولات سوسک
- پرز یا موی حیوانات
- دود ناشی از استعمال تنباکو (سیگار، قلیان و …)
علائم رینیت آلرژیک در کودکان چیست؟
هر کودکی ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند. بااین‌حال موارد زیر شایع‌ترین علائم رینیت آلرژیک است:
- عطسه
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- خارش بینی، گلو، چشم و گوش
- خونریزی از بینی
- ترشحات شفاف از بینی
کودکان مبتلا به رینیت آلرژیک در تمام طول سال نیز ممکن است این علائم را داشته باشند:
- عفونت‌های گوش که مدام عود می‌کنند
- خُر و پُف کردن
- نفس کشیدن از طریق دهان
- عملکرد تحصیلی ضعیف در مدرسه
- وجود خط یا چین بر روی پل بینی ناشی از نیاز به پاک کردن بینی در اثر آبریزش مداوم
علائم رینیت آلرژیک ممکن است شبیه به سایر اختلالات یا بیماری‌ها باشد. به همین دلیل برای تشخیص دقیق باید همیشه با پزشک معالج فرزند خود مشورت کنیم.
تشخیص رینیت آلرژیک در کودکان
به‌طورمعمول، تشخیص رینیت آلرژیک توسط پزشک و بر اساس بررسی کامل سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی انجام می‌شود. در طول معاینه، پزشک ممکن است متوجه سیاهی و چین‌وچروک زیر چشم و بافت متورم مخاط بینی شود. گاهی ممکن است کودک، برای انجام تست پوستی آلرژی، به متخصص آلرژی ارجاع داده شود. این آزمایش دقیقاً به ما می‌گوید که چه مواردی باعث بروز علائم در کودک می‌شود.
رینیت آلرژیک در کودکان چگونه درمان می‌شود؟
پزشک بر اساس موارد زیر بهترین درمان را برای کودک تعیین می‌کند:
- سن کودک
- وضعیت کلی سلامت و سابقه پزشکی کودک
- اینکه کودک چقدر می‌تواند داروها، روش‌ها یا درمان‌های مختلف را تحمل کند
- طول دوره بیماری (دوره رینیت آلرژیک)
- نظر یا ترجیح والدین
گاهی علائم رینیت آلرژیک شبیه سایر اختلالات یا بیماری‌ها است، به همین دلیل مراجعه به پزشک برای تشخیص صحیح اهمیت زیادی دارد.
گزینه‌های درمانی رینیت آلرژیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی‌هیستامین‌ها
- اسپری‌های بینی
- داروهای ضداحتقان
- داروهایی که برای کنترل علائم آسم کاربرد دارند
- واکسن‌های آلرژی
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به رینیت آلرژیک هستند؟
کودکان مبتلا به آسم بیشتر در معرض خطر ابتلا به رینیت آلرژیک هستند. رینیت آلرژیک یک اختلال شایع است که ممکن است با آسم مرتبط باشد. بااین‌حال، چگونگی این ارتباط به‌طور کامل مشخص نیست. متخصصان بر این باورند که ازآنجایی‌که رینیت آلرژیک، تنفس از طریق بینی را دشوار می‌کند، تنفس از راه دهان در این افراد شایع‌تر است. در تنفس از طریق دهان امکان گرم، مرطوب و یا تصفیه هوا قبل از ورود به ریه‌ها وجود ندارد و همین امر می‌تواند علائم آسم را بدتر کند.
در برخی از کودکان کنترل آسم ممکن است به کنترل رینیت آلرژیک کمک کند.
آیا می‌توان از ابتلای کودکان به رینیت آلرژیک پیشگیری کرد؟
اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از ابتلا به رینیت آلرژیک عبارتند از:
- کنترل و تصفیه هوای پیرامون به کمک استفاده از دستگاه تهویه هوا به‌ویژه در فصل گرده‌افشانی گیاهان
- اجتناب از مناطقی که در آن‌ها گردوغبار شدید، کنه، کپک وجود دارد
- دوری از حیوانات خانگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه نماییم؟
در صورت تشدید علائم یا بروز علائم جدید، باید با پزشک تماس بگیریم.
نکات کلیدی در ارتباط با رینیت آلرژیک در کودکان
رینیت آلرژیک واکنشی است که به دنبال ترشح هیستامین ناشی از تحریک آلرژن‌های موجود در هوا در چشم‌ها، بینی و گلو اتفاق می‌افتد.
شایع‌ترین آلرژن‌هایی که باعث بروز علائم رینیت آلرژیک می‌شوند عبارت‌اند از: گرده گیاهان، کنه‌ها، گردوغبار، کپک، فضولات سوسک، موی حیوانات و دود ناشی از استعمال تنباکو.
گزینه‌های درمانی این اختلال شامل اجتناب از قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها و استفاده از داروهایی برای درمان علائم کودک است.
گام‌های بعدی
نکاتی که به ما کمک می‌کند تا از ویزیت پزشک بیشترین استفاده را ببریم:
- پیش از ویزیت، سؤالات خود را یادداشت کنیم.
- نام داروها، روش‌های درمانی یا آزمایش‌ها و هر دستورالعمل جدید را یادداشت کنیم.
- در صورت نیاز به ویزیت مجدد، تاریخ، ساعت و هدف آن را یادداشت کنیم.
- باید بدانیم در خارج از ساعات کار مطب چگونه می‌توانیم با پزشک تماس بگیریم. این نکته در صورت بیماری کودک و یا نیاز به مشاوره، اهمیت دارد.
منابع: Johns Hopkins Medicine
IR-0323-ABD-7965-AS
