در پرسش‌ها و کامنت‌هایی که در صفحه رسمی اینستاگرام داروسازی دکتر عبیدی مطرح شده بود، متوجه شدیم که بسیاری از افراد تفاوت زگیل تناسلی و تبخال تناسلی را نمی‌شناسند و هر دو را یک بیماری می‌پندارند. در نوشتارهای قبلی به معرفی تبخال تناسلی پرداخته‌ایم. در این مقاله پس از معرفی زگیل تناسلی، آن را با تبخال تناسلی مقایسه می‌کنیم.
علت زگیل تناسلی چیست؟
ویروس زگیل تناسلی با نام اختصاری HPV یا همان Human Papilloma Virus نامگذاری شده است.
بیش از 40 گونه ویروس زگیل تناسلی وجود دارند که به عنوان عامل ایجاد زگیل در ناحیه تناسلی شناخته شده‌اند. زگیل‌های تناسلی تقریبا همیشه از راه تماس جنسی انتقال می‌یابند.
خوب است بدانیم کسی که ضایعات زگیل را ندارد، ولی ویروس در بدنش هست، می‌تواند ویروس زگیل تناسلی را انتقال دهد، پس نمی‌توان از ظاهر ناحیه تناسلی به آلودگی افراد به ویروس پی برد.
این ویروس در بیشتر افرادی که از نظر جنسی فعال هستند دیده میشود و می‌توان گفت یکی از شایع‌ترین عفونت‌هایی است که از راه تماس جنسی منتقل میشود.
مانند سایر بیماری‌هایی که از این راه منتقل می‌شوند زگیل تناسلی هم در افرادی که شرایط زیر را دارند، بیشتر دیده میشود:
- تماس جنسی حفاظت‌نشده با چندین شریک جنسی
- داشتن یک بیماری جنسی دیگر
- تماس جنسی با کسی که از سابقه جنسی وی اطلاع نداریم
- آغاز فعالیت جنسی از سنین پایین
- ضعیف بودن دستگاه ایمنی بدن، مانند ابتلا به ایدز
علائم زگیل تناسلی
در برخی بانوان، زگیل تناسلی ممکن است به صورت ضایعاتی در بیرون اندام تناسلی، بین اندام تناسلی و مقعد، در ناحیه مقعد، داخل مقعد، روی دیواره‌های داخلی واژن (مهبل) یا روی گردن رحم به‌وجود آید.
در بعضی مردان، زگیل تناسلی باعث بروز ضایعاتی در نوک یا تنه آلت، کیسه بیضه یا مقعد می‌گردد.
در صورت داشتن تماس جنسی از راه دهان با فرد آلوده به ویروس، ضایعات ممکن است در دهان یا گلو ایجاد شوند.
اما ببینیم ضایعات زگیل تناسلی چه شکل و خصوصیاتی دارند:
- برجستگی‌های ریز و گوشتی به رنگ صورتی تا قهوه‌ای
- تجمع ضایعات ریز کنار هم و تشکیل ضایعات به شکل گل‌کلم
- خارش و ناراحتی
- خونریزی از ضایعات، هنگام مقاربت جنسی
عوارض زگیل تناسلی یا HPV
زگیل تناسلی ممکن است با عوارض زیر همراه باشد:
- سرطان: سرطان رحم با آلودگی برخی از انواع ویروس زگیل تناسلی ارتباط مستقیم دارد. برخی از گونه‌های HPV هم با سرطان‌های اندام تناسلی زنانه، آلت تناسلی مردانه، مقعد، دهان و گلو همراه است.
البته این طور نیست که همه افراد آلوده به HPV سرطان بگیرند، اما این آلودگی، خطر ابتلا به برخی سرطانها را بیشتر می‌کند و این افراد بهتر است نسبت به بروز علائم یا انجام آزمایش‌های مربوطه (مانند پاپ اسمیر در بانوان) با جدیت بیشتری اقدام کنند. - عوارض هنگام بارداری: در زنان باردار ممکن است زگیل تناسلی بسیار بزرگ شود و دفع ادرار را با مشکل روبه‌رو کند. ضایعات زگیل تناسلی در دیواره واژن شاید از کش آمدن دیواره واژن جلوگیری کرده و زایمان طبیعی را با مشکل مواجه کنند.
پیشگیری از زگیل تناسلی
استفاده از کاندوم و محدود کردن تعداد شرکای جنسی دو راه موثر پیشگیری از انتقال ویروس زگیل تناسلی به شمار می‌روند.
برای پیشگیری از آلودگی با این ویروس، واکسن هم وجود دارد. هم اکنون واکسنی ضد HPV در دسترس قرار گرفته است که می‌تواند فرد را در برابر 9 گونه خطرناک HPV (که احتمال سرطان گردن رحم را زیاد می‌کنند)، محافظت نماید.
همه مردان و زنان بین 9 تا 45 سال می‌توانند با تزریق این واکسن از آلودگی به این ویروس و در نتیجه ابتلا به سرطان گردن رحم و انتقال ویروس پیشگیری نمایند.
برای اطلاعات بیشتر در این مورد با پزشک متخصص بیماری‌های زنان یا پزشک متخصص اورولوژی مشورت بفرمایید.
تشخیص زگیل تناسلی
در صورت شک به زگیل تناسلی، مراجعه به پزشک متخصص بیماری‌های زنان یا دکتر متخصص اورولوژی اهمیت زیادی دارد.
دکتر متخصص زنان ممکن است برای تشخیص، پاپ اسمیر انجام دهد یعنی نمونه‌ای از سلول‌های گردن رحم را تهیه کند و برای آزمایشگاه بفرستد.
امکان انجام آزمایش ویژه روی این نمونه و تعیین نوع HPV هم وجود دارد. فقط برخی از گونه‌های خاص HPV احتمال سرطان گردن رحم را بیشتر می‌کنند.
درمان زگیل تناسلی
دستگاه ایمنی بدن در بیشتر افراد پس از مدتی بدن را از ویروس زگیل تناسلی پاکسازی می‌کند. هنوز هیچ درمانی برای از بین بردن این ویروس در بدن وجود ندارد. هدف درمان‌های زیر، برداشتن ضایعات زگیل تناسلی است. برای از بین بردن ضایعات ناشی از زگیل تناسلی داروهای متفاوتی وجود دارند که به صورت موضعی طبق تجویز پزشک و با راهنمایی دکتر داروساز روی ضایعات مالیده شده و آنها را از بین می‌برد. به هیچ عنوان از داروهای غیرنسخه‌ای زگیل پوستی برای زگیل تناسلی استفاده نکنیم؛ زیرا این داروها برای استفاده در ناحیه تناسلی تولید نشده‌اند. از روش‌های سرمادرمانی، الکتروکوتر (چاقوی الکتریکی)، عمل جراحی یا لیزر هم ممکن است برای برداشتن ضایعات زگیل تناسلی استفاده شود.
تفاوت زگیل تناسلی با تبخال تناسلی
ویروسِ تبخالِ تناسلی، HSV نام دارد. HSV از فرد آلوده با هرنوع تماس جنسی ممکن است منتقل شود و در بعضی افراد، باعث ایجاد زخم‌های ریز متعدد ناحیه تناسلی یا مقعد یا دهان گردد.
با تجویز داروی ضدویروس می‌توان تعداد دفعات ظهور این زخم‌ها را کمتر یا زمان آنها را کوتاه‌تر کرد. هنوز هیچ واکسنی علیه HSV ساخته نشده است.
پرسش و پاسخ
تبخال دارو نداره؟
همانطور که می دانید تبخال یک بیماری با منشا، ویروسی است و در حال حاضر درمان قطعی برای درمان عفونتهای ویروسی وجود ندارد اگرچه محصولات ضد ویروس موضعی تولید شده است که در کنترل عفونتهای ویروسی مانند تبخال یا کوتاه کردن دوره آنها موثر هستند. توصیه میشود برای استفاده از دارو به پزشک یادکتر داروساز مراجعه کنید.
من چند سالی ست تبخال می‌زنم، اما چند وقتی ست خیلی تبخال می‌زنم یعنی اگر در مدت یک ماه یک تبخال می‌زدم الان هر ده روز یک تبخال می‌زنم. آیا این موضوع خیلی خطرناک نیست؟؟!
تبخال به خودی خود موضوع خطرناکی نیست. ولی بروز مکرر آن نیاز به بررسی جهت بیماری‌های زمینه‌ای دارد. توصیه میشود با یک متخصص عفونی مشورت کنید.