روش‌های پیشگیری از خودکشی

پایان دادن به زندگی راهکاری ناکارآمد برای فرار از رنجی‌ست که غیرقابل تحمل شده است. کسی که افکار اتمام زندگی دارد، نمی‌تواند هیچ راهی برای تسکین یافتن، جز از طریق پایان دادن به زندگی خود بیابد. اما علیرغم تمایل برای پایان دادن به درد موجود، بیشتر این افراد در مورد پایان دادن به زندگی خود عمیقاً دچار تعارض هستند. آنها آرزو می‌کنند جایگزینی بیابند، اما نمی‌توانند آن را ببینند.

ما با شناختن علائم هشداردهنده و استفاده از راهکارهایی می‌توانیم کمک به سزایی به این افراد داشته باشیم.

علائم هشداردهنده خودکشی

باید هرگونه صحبت یا رفتاری را جدی بگیریم.
علائم هشدار دهنده عبارتند از:

• صحبت در مورد پایان دادن به زندگی
• تحقیق درباره وسایل کشنده و آسیب‌رسان
• تمرکز بر مرگ
• ناامیدی نسبت به آینده
• بیزاری و نفرت از خود
• سامان دادن به امور، نوشتن وصیت نامه یا بخشش اموال با ارزش به دیگران
• خداحافظی با دیگران
• کناره گیری از دیگران
• رفتار خود ویرانگر (افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر، رانندگی بی‌احتیاط، رابطه جنسی ناایمن)
• احساس آرامش و شادی ناگهانی پس از افسردگی شدید

شیوع خودکشی در نوجوانان و سالمندان

نوجوانان و سالمندان به علت شرایط خاص سنی در معرض خطر بیشتری برای اقدام به خودکشی هستند.

نوجوانان

عوامل خطر در نوجوانان عبارتند از:

• افسردگی
• مورد سوء استفاده قرار گرفتن در دوران کودکی
• سابقه رویداد آسیب‌زا
• نداشتن حامی
• در دسترس بودن اسلحه
• خشونت در محیط اجتماعی یا مدرسه
• قرار گرفتن در معرض خبر خودکشی‌ سایر نوجوانان

علائم هشداردهنده در نوجوان عبارتند از:

• تغییر در عادات غذایی و خواب
• کناره‌گیری از دوستان، خانواده و فعالیتهای معمول
• رفتار خشونت‌آمیز، سرکشی، قلدری یا فرار
• مصرف مواد مخدر و الکل
• بی‌توجهی غیرمعمول به ظاهر
• بی حوصلگی مداوم، مشکل در تمرکز، یا افت تحصیلی
• شکایت‌های مکرر در مورد علائم فیزیکی، مانند دل درد، سردرد یا خستگی
• عدم پذیرش تعریف یا تشویق

بیشتر بخوانید: علائم و درمان افسردگی در کودکان و نوجوانان چیست؟

سالمندان

عوامل خطر در سالمندان عبارتند از:

• افسردگی
• مرگ اخیر یکی از عزیزان، انزوا و تنهایی
• بیماری جسمی، ناتوانی یا درد
• تغییرات عمده در زندگی، مانند بازنشستگی یا از دست دادن استقلال
• نداشتن هدف برای ادامه زندگی

علائم هشداردهنده‌ در سالمندان عبارتند از:

• کسب اطلاعات در مورد مرگ و روش‌های پایان دادن به زندگی
• تغییر در الگوی خواب
• افزایش مصرف الکل
• بی توجهی به خود یا عدم رعایت دستورات پزشک
• انبار کردن داروها یا تمایل ناگهانی به داشتن سلاح گرم
• کناره‌گیری از دوستان، خانواده و فعالیت‌های اجتماعی، خداحافظی با اطرافیان یا عجله برای تجدیدنظر در وصیت نامه

چگونه به فرد در معرض خطر خودکشی کمک کنیم؟

راهکارهای حرفه‌ای:

این راهکارها مهم‌ترین نقش را در حفظ زندگی افراد در لحظات حساس دارند و باید در اولویت قرار بگیرند.

• کمک حرفه‌ای دریافت کنیم. برای مشاوره و معرفی او با خط بحران (شماره تلفن 123) تماس بگیریم. فرد را تشویق کنیم تا به یک روانپزشک یا مرکز درمانی مراجعه کند.
• پیگیری درمان. اگر پزشک دارویی تجویز کرد، مطمئن شویم که فرد آن را طبق دستور پزشک مصرف می‌کند.

راهکارهای حمایتی:

• برای کمک پیش قدم شویم. این افراد اغلب باور ندارند که می‌توان به آنها کمک کرد، بنابراین بهتر است در کمک به آنها پیش قدم شویم. نباید منتظر بمانیم تا شخص با ما تماس بگیرد یا حتی به تماس‌های ما پاسخ دهد. باید به او سر بزنیم، دوباره تماس بگیریم، او را دعوت کنیم.
• ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی. فرد را به داشتن رژیم غذایی سالم، خواب کافی و بیرون رفتن در هوای خوب برای حداقل 30 دقیقه در روز تشویق کنیم. ورزش کردن هم باعث افزایش اندورفین (هورمون کاهش درد و استرس)، کاهش استرس و داشتن احساس بهتر می‌شود.
• برنامه داشته باشیم. به فرد کمک کنیم تا مراحلی را برای طی دوران بحران در نظر بگیرد. باید هر محرکی، مانند سالگرد فوت، استرس ناشی از مشکلات روابط و … شناسایی شود. باید شماره تماس روانپزشک فرد و همچنین دوستان و اعضای خانواده که در مواقع ضروری لازم است، را داشته باشیم.
• وسایل خطرناک مانند دارو، چاقو، تیغ یا اسلحه گرم را از دسترس خارج کنیم. اگر احتمال دارد که فرد دارویی را بیش از حد مصرف کند، داروها را دور از دسترس فرد نگه داریم یا آنها را فقط به تعداد مورد نیاز برای درمان فرد در اختیار او قرار دهیم.
• حمایت خود را به مدت طولانی ادامه دهیم. حتی پس از گذراندن بحران، با فرد در تماس باشیم و به طور منظم به او سر بزنیم. حمایت ما برای اطمینان از اینکه عزیزمان در مسیر بهبودی باقی می‌ماند، حیاتی است.

منابع: HelpGuide

IR-0923-ABD-8700-AS