عفونت ادراری به معنی عفونت در هریک از قسمت‌های دستگاه ادراری است و می‌تواند کلیه‌ها، مجاری ادراری و یا مثانه را درگیر کند. این بیماری در میان افراد مختلف از جمله کودکان، کهنسالان و بیماران مبتلا به دیابت بسیار رایج است. زنان نیز به دلیل ساختار دستگاه ادراری‌شان بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌شوند و حتی ممکن است بیشتر از یکبار عفونت ادراری را تجربه کنند. این نوع عفونت با مصرف آنتی‌بیوتیک زیر نظر پزشک از بین می‌رود اما اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند.
علت عفونت ادراری چیست؟
ساختار دستگاه ادراری به گونه‌ای ست که معمولاً از ورود باکتری‌های مهاجم جلوگیری می‌کند، اما بعضی وقت‌ها باکتری‌ها از دیوار دفاعی می‌گذرند و از طریق مجرای ادراری وارد می‌شوند و پس از آن به سمت مثانه حرکت می‌کنند. در این میان، عواملی هم وجود دارند که ورود باکتری‌ها را آسان‌تر می‌کنند. به عنوان مثال استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری توسط بانوان، احتمال بیماری عفونت ادراری را بالا می‌برند.
سنگ کلیه، پروستات بزرگ‌شده، اختلالات و غیرعادی بودن دستگاه ادراری و همچنین ضعف در سیستم ایمنی بدن از دیگر عواملی هستند که خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش می‌دهند.
چرا عفونت ادراری در زنان بیشتر است؟
ساختار دستگاه تناسلی زنان و کوتاه بودن مجرای ادرار آنها، باعث شده عفونت ادراری در زنان شایع‌تر از مردان باشد. خیلی از زنان ممکن است چندین بار به این عفونت مبتلا شوند. زنان یائسه به دلیل این که استروژن بدنشان کم‌تر است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت ادراری بوده یا شدت علائم عفونت ادراری در آنها بیشتر خواهد بود.
علائم عفونت ادراری را بشناسیم
تکرر ادرار از نشانه‌های متداول عفونت ادراری است اما گاهی این بیماری بدون این که نشانه‌ای داشته باشد افراد را گرفتار می‌کند، در نتیجه آزمایش دوره‌ای ادرار راه موثری برای تشخیص این بیماری است. از دیگر علائم عفونت ادراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش هنگام ادرار کردن
- درد لگن در خانم‌ها
- درد مقعد در آقایان
- کم حجم شدن ادرار
- بد بو شدن ادرار
- تغییر رنگ ادرار ( صورتی یا قهوه‌ای شدن آن)
- دیدن لکه‌های خون در ادرار
با دیدن این علائم باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنیم.
بیشتر بخوانید: عفونت کلیه ؛ علائم، علل، راه های پیشگیری و درمان آن
عوارض عفونت ادراری چیست؟
اگر عفونت ادراری را درست و به موقع درمان کنیم برایمان خطر جدی نخواهد داشت اما در صورتی که این بیماری درمان نشود می‌تواند به عفونتی عود کننده تبدیل شود و هر چند وقت یکبار دوباره به سراغمان بیاید. زنانی که زیاد به این بیماری دچار می‌شوند باید برای مدتی تحت نظر پزشک باشند و دوره درمان عفونت ادراری خود را کامل کنند . درمان نشدن این بیماری در کودکان خطرناک‌تر است و به کلیه‌هایشان به شدت آسیب می‌زند.
راه‌های درمان عفونت ادراری چیست؟
برای درمان عفونت ادراری از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود. پزشک با توجه به باکتری‌های موجود در ادرار و سابقه بیماری، نوع آنتی‌بیوتیک و مدت مصرف آن را مشخص می‌کند. اگر بیمار هنگام ادرار کردن سوزش و درد داشته باشد می‌تواند با توصیه پزشک از داروهای مسکن استفاده کند.
معمولا چند روز بعد از شروع درمان نشانه‌های بیماری از بین می‌رود، در این مواقع نباید به طور خودسرانه مصرف داروها را قطع کرد. برای درمان کامل عفونت ادراری باید تا چند هفته بعد و طبق تجویز پزشک داروها را مصرف کنیم.
در مواقعی که عفونت ادراری خیلی شدید باشد ممکن است بیمار به آنتی بیوتیک‌های تزریقی یا بستری در بیمارستان نیاز پیدا کند.
پرسش و پاسخ
آیا عفونت‌های ادراری ممکن است بدون درمان بهبود یابند؟
تمام عفونت‌های ادراری نیاز به درمان ندارند. مطالعات نشان داده که تا حدود چهل درصد از عفونت‌های ادراری ساده و بدون عارضه هستند، نیازی به درمان ندارند و خود‌به‌خود بهبود می‌یابند. تشخیص اینکه کدام عفونت نیاز به درمان دارد به عهده پزشک معالج است.
آیا خانم‌ها بیشتر به عفونت ادراری مبتلا می‌شوند؟
بله. به علت کوتاه بودن مجرای ادراری در خانم‌ها اصولا عفونت‌های ادراری در خانم‌ها شایع‌تر است.
اگر بعد از برطرف شدن علایم عفونت ادراری آنتی‌بیوتیک را قطع کنم چه اتفاقی می‌افتد؟
برطرف شدن علائم عفونت به هیچ وجه به معنی ریشه‌کن شدن عفونت و باکتری در بدن نیست به همین خاطر درمان بخصوص آنتی‌بیوتیکی معمولا تا چندین روز بعد از برطرف شدن علایم باید ادامه پیدا کند، تا از عود مجدد علائم و همچنین ایجاد سوش‌های مقاوم باکتری جلوگیری شود.