حفره‌هایی در استخوان جمجمه و فک بالایی وجود دارند که پر از هوا هستند و به آن‌ها سینوس یا همان سینوس‌های صورت گفته می‌شود. سینوس‌ها در پشت گونه، پیشانی، ابروها و بینی قرار گرفته‌اند.
گاهی ممکن است این حفره‌ها پر از ترشح یا عفونت شوند. در آغاز، به این حالت سینوزیت حاد گفته می‌شود. اگر سینوزیت حاد به درستی درمان نشود و بیش از سه ماه ادامه یابد به سینوزیت مزمن تبدیل می‌شود.
درد سینوس
داخل سینوس سالم با یک لایه نازک صورتی‌رنگ به نام مخاط پوشیده شده است. مخاط به طور طبیعی مقداری مایع مخاطی ترشح می‌کند. سطح خیس مخاطی می‌تواند با جذب گردوغبار، میکروب‌ها و ذرات معلق به سلامتی ما کمک کند.
مژک‌ها به موهای ظریفی اطلاق می‌شود که روی سطح مخاط را پوشانده‌اند. این مژک‌ها مایع مخاطی را به سمت کانالی هدایت می‌کنند که سینوس را به حفره بینی متصل می‌کند. مایع مخاطی از سینوس به سمت بینی، سپس پشت حلق و در نهایت مری و معده حرکت می‌کند.
اگر لایه مخاطی داخل سینوس‌ها یا بینی متورم و ملتهب شود، فشار و درد سینوس آغاز می‌شود. درد سینوس ممکن است با گوش‌درد و سردرد همراه باشد. در این حالت، مایع مخاطی سینوس نمی‌تواند به درستی تخلیه شود. عوامل مختلفی می‌توانند این حالت را ایجاد کنند، مانند:
- تغییرات دما
- انواع آلرژی
- دود دخانیات
- بیماری سرماخوردگی
روش های درمان خانگی سینوزیت و عفونت سینوسی
بخور برای سینوزیت
هوای خشک، به لایه مخاطی سینوس‌های صورت آسیب می‌رساند. مرطوب نگه داشتن هوا به کاهش گرفتگی بینی و کانال بین سینوس و بینی کمک می‌کند. استنشاق بخور گرم دو تا چهار بار در روز می‌تواند برای درمان سینوزیت مفید باشد.
دوش آب گرم
چند دقیقه زیر دوش آب گرم ماندن و تلاش برای تنفس آرام از بینی به طور معمول انسداد بینی و سینوس را برطرف می‌کند.
کاسه آب گرم
یک کاسه آب گرم را روی میز بگذاریم؛ سرمان را بالای آن بگیریم و با یک حوله بپوشانیم. به آرامی از راه بینی نفس بکشیم.
توجه کنیم که فاصله صورت از سطح آب باید به اندازه مناسب باشد که صورت دچار سوختگی نشود.
کاهش درد سینوزیت با دستگاه بخور سرد خانگی
برای کاهش درد سینوزیت، بخور گرم ممکن است موثرتر باشد، اما برخی افراد که علاوه بر سینوزیت، مثلا به علت آلرژی، دچار تنگی‌نفس هستند، شاید نتوانند بخور گرم را تحمل کنند. برای این افراد دستگاه بخور سرد توصیه می‌شود.
برخی افراد مبتلا به سینوزیت هم با بخور گرم دچار حالت تهوع می‌شوند و شاید بخور سرد برای آن‌ها بهتر باشد.
دوری از دود سیگار
استنشاق بسیاری از مواد مانند اسپری مو، انواع عطر، اسپری رنگ و حتی اسپری مواد شوینده سطوح و از همه بدتر دود سیگار و قلیان ممکن است باعث آسیب به مخاط سینوس شود.
از فضاهای بسته که در آن سیگار یا قلیان استعمال می‌شود، اجتناب کنیم.
بیشتر آب بنوشیم
برای درمان خانگی سینوزیت مطمئن شویم به میزان کافی آب می‌نوشیم. چای هم ممکن است گزینه مناسبی باشد، اما دقت کنیم که مقدار زیاد کافئین در چای شاید عوارض دیگری مانند تپش قلب داشته باشد.
شست‌وشوی بینی از دیگر درمان‌های خانگی سینوزیت
شستن بینی می‌تواند به باز و پاکیزه کردن سینوس‌ها کمک کند.
شست‌وشوی بینی با سرم نمکی (نرمال سالین استریل ویژه شست‌وشو) که به دمای اتاق رسیده و ولرم است، بهترین گزینه به شمار می‌رود. شست‌وشوی بینی با آب نمک (محلول نمکی) گرم هم می‌تواند مفید باشد.
بهترین روش شست‌وشوی بینی حالتی است که سرم نمکی از یکی از سوراخ‌های بینی به داخل وارد شده و از حفره دیگر بینی خارج شود. بنابراین شاید لازم باشد حالت سر را طوری قرار دهیم که یک حفره بینی بالا و دیگری پایین باشد.
برای درمان سینوزیت از عوامل محرک دوری کنیم
آلرژی بینی می‌تواند به مشکلاتی مانند فشار و درد سینوس منتهی شود.
بهتر است افراد آلرژیک از عوامل آلرژی‌زا مانند شوره حیوانات خانگی، گرد و غبار و گرده‌های گیاهان تا حد امکان دوری کنند. توضیح این که شوره همان سلول‌های پوستی هستند که عمر آن‌ها به پایان رسیده است و به شکل قطعات ریز و سفید دیده می‌شوند. کنترل به‌موقع و کامل علائم آلرژی، نقش مهمی در پیشگیری و بهبود علائم سینوزیت دارد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
مواردی که گفتیم برای درمان سینوزیت اقداماتی بی‌خطر و موثر هستند، اما همیشه به نتایج درمانی دلخواه منتهی نمی‌شوند. اگر این روش‌ها نتوانستند به بهبود کامل سینوزیت حاد منجر شوند، برای پیشگیری از بروز سینوزیت مزمن باید به پزشک مراجعه کنیم.
منبع: WebMD, Sinus Center
سلام من دائم از بینیم آب و خلط میاد میخواستم بدونم آیا سینوزیت دارم یا نه
درود همراه گرامی، تنها مرجع اظهار نظر در زمینه تشخیص و درمان بیماری پزشک معالج است.
سلام من یک چشمم درد میکنه رفتم دکتر چشم میگه از چشمت سالمه شاید سینوزیت داری میخواستم بدونم ایا سینوزیت چشم و دور اطراف چشم درد میاره ممنون
درود همراه گرامی، پزشک معالج تنها مرجع اظهار نظر در زمینه تشخیص قطعی و درمان بیماری است. ایشان با گرفتن شرح حال، معاینه و در صورت نیاز انجام آزمایش و سایز اقدامات پاراکلینیکی به تشخیص قطعی خواهند رسید.
سلام