1404/05/18
عوارض چاقی و اهمیت کاهش وزن
چاقی یک بیماری مزمن است که شیوع آن رو به افزایش است. چاقی میتواند با بسیاری از عوارض مهم از...
شیوع چاقی در جهان طی چهار دهه گذشته بیش از دو برابر شده و در حالحاضر بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان به بیماری چاقی مبتلا هستند. چاقی، علاوه بر اینکه بهعنوان وضعیتی پرخطر و زمینه ساز بسیاری از بیماریهای مزمن شناخته میشود، یک بیماری مستقل هم تلقی میشود و با کاهش کیفیت زندگی همراه است. در این مطلب به بررسی ارتباط بین بیماری چاقی و بیماریهای قلبی-عروقی میپردازیم.
بیماریهای قلبیعروقی
بیماری قلبیعروقی (Cardiovascular disease) اصطلاحی کلی برای مجموعهای از اختلالهاست که قلب یا رگهای خونی را درگیر میکنند. این بیماریها معمولاً با تجمع چربی در دیوارهی شریانها و افزایش خطر ایجاد لخته خون ارتباط دارند. همچنین میتوانند با آسیب به رگهای خونی اندامهایی مثل مغز، قلب، کلیهها و چشمها مرتبط باشند.
بیماری چاقی چطور باعث بیماریهای قلبیعروقی میشود؟
بیماری چاقی بهطور مستقیم در ایجاد عوامل خطر قلبیعروقی، مثل اختلال چربی خون، دیابت نوع دو، فشار خون بالا و اختلالهای خواب نقش دارد. همچنین چاقی، مستقل از سایر عوامل خطر، میتواند سبب بروز بیماریهای قلبیعروقی و افزایش مرگومیر ناشی از آنها شود. از سوی دیگر، اضافهوزن قلب را وادار میکند برای رساندن خون به سلولهای بدن، با فشار بیشتری فعالیت کند. کاهش وزنِ اضافی به کاهش عوامل خطر و در نتیجه کاهش احتمال ابتلا به بیماری قلبی کمک میکند.
ارتباط چاقی و فشار خون بالا
افزایش BMI با بالا رفتن فشار خون ارتباط مستقیم دارد. افراد دچار اضافهوزن یا چاقی نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون بالا قرار دارند. نکته دیگر اینکه توزیع چربی بدن نقش عمدهای در ایجاد فشار خون بالا دارد و تجمع چربی احشایی بیشترین ارتباط را با فشار خون بالا نشان میدهد. خوشبختانه حتی کاهش وزن اندک هم میتواند به کاهش قابلتوجه و پایدار در فشار خون منجر شود.
ارتباط چاقی و اختلال چربی خون
اختلال در متابولیسم چربی در بیماران مبتلا به چاقی بسیار شایع است؛ طبق مطالعهای که در ایران انجام شدهاست، شیوع این اختلال در افراد مبتلا به چاقی حدود 88.1٪ گزارش شده است؛ در واقع حدود 9 از هر 10 نفر فرد مبتلا به چاقی دچار حداقل یک اختلال در سطح چربی خون بودهاند.
مطالعات نشان دادهاند کاهش وزن با مداخلات غیردارویی به کاهش سطح تریگلیسرید و LDL (کلسترول بد) و افزایش سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) کمک میکند. از این میان، بیشترین تاثیر بر کاهش تریگلیسرید دیده میشود؛ کاهش وزنِ پنج تا ده درصدی میتواند سطح تریگلیسرید را تا ۲۰٪ کاهش بدهد.
ارتباط چاقی و آترواسکلروز
چاقی یکی از مهمترین عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی مرتبط با آترواسکلروز(تصلب شرایین) است. مطالعات نشان دادهاند که هم شیوع و هم شدت بیماری عروق کرونر (بهعنوان یکی از تظاهرات بالینی آترواسکلروز)، در افراد مبتلا به چاقی بیشتر است. چاقی در بیشتر موارد با پیامدهای متعددی همراه است که روند آترواسکلروز را تسریع میکنند؛ از جمله فشار خون بالا، دیابت و اختلال چربی خون. کاهش وزن حتی در حد پنج تا ده درصد وزن بدن، میتواند فشار خون، قند و چربی خون را بهتر کند و در نتیجه ریسک بیماریهای قلبیعروقی را کم کند.
ارتباط چاقی و نارسایی قلبی
چاقی با افزایش خطر بروز نارسایی قلبی همراه است و هم از راههای مستقیم و هم غیرمستقیم در ایجاد نارسایی قلبی نقش دارد. مطالعات نشان دادهاند که افراد مبتلا به چاقی تقریباً دو برابر افراد با شاخص توده بدنی نرمال در معرض خطر نارسایی قلبی قرار دارند. امروزه چاقی بهعنوان یکی از عوامل اصلی و قابلتغییر در ایجاد نارسایی قلبی، بهویژه نوع با کسر جهشی حفظ شده (HFpEF)، شناخته میشود. مطالعات روی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و چاقی نشان میدهند که انواع مداخلههای کاهش وزن معمولاً با کاهش معنیدار وزن و بهبود علائم و کیفیت زندگی در این بیماران همراه است.
نکته پایانی اینکه با وجود اینکه ارتباط بیماری چاقی با بیماریهای قلبیعروقی شناخته شده است، این بیماری در مقایسه با سایر عوامل خطر قابل اصلاح بیماری قلبیعروقی کمتر مورد توجه قرار گرفته و بهطور بهینه مدیریت نشده است.
IR-1227-ABD-4647-AS
منابع:
دیدگاه کاربران