آسم آلرژیک یا آلرژی تنفسی چیست؟

آلرژی یا حساسیت واکنشی است که سیستم ایمنی بدن در مقابل محیط اطراف نشان می‌دهد. درواقع وظیفه سیستم ایمنی، حفظ سلامت بدن هنگام مواجهه با عواملی همچون میکروب‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها است؛ بنابراین سیستم ایمنی شخصی که دچار آلرژی شده در حال انجام واکنش‌های مختلف در برابر مواد حساسیت‌زایی مثل گرده گیاهان یا گردوغبار است.

هنگام قرار گرفتن در معرض عوامل حساسیت‌زا، سیستم ایمنی بدن مولکول‌هایی به نام آنتی‌بادی تولید می‌کند که پاسخ بدن به آن‌ها، علائمی همچون خارش، آبریزش بینی و عطسه خواهد بود.

زمانی ‌که بیماران مبتلا به آسم آلرژیک در معرض عوامل حساسیت‌زا قرار می‌گیرند، عضلات دیواره مجاری تنفسی منقبض شده، مجاری تنفسی تنگ و ملتهب می‌شوند و ترشحات مخاطی در این مجاری افزایش می‌یابد.

در واقع آسم آلرژیک ترکیب آلرژی و علائم تنفسی است.

تفاوت آسم و آلرژی

آسم و آلرژی شباهت‌های زیادی به هم دارند، اما آیا با استفاده از تفاوت‌هایشان می‌توانیم آنها را از هم افتراق دهیم؟

هم آسم و هم آلرژی هر دو علائم بسیار آزاردهنده‌ای دارند. اگر شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو مساله پزشکی را بدانیم، بهتر می‌توانیم آنها را از هم تشخیص بدهیم و در نتیجه، موارد تدابیر لازم برای بهبود آن مورد را زودتر به کار می‌گیریم.

آسم و آلرژی دو اختلال مجزا و متفاوت از یکدیگر هستند. هر چند معمولا با هم مورد بحث قرار می‌گیرند.

باید به این نکته توجه کنیم که همیشه افراد مبتلا به آسم، آلرژی ندارند و همینطور همه کسانی که آلرژی دارند هم دچار آسم نمی‌شوند.

آسم یک نوع بیماری تنفسی است که باعث التهاب و تنگی راه‌های هوایی می‌شود. این شرایط منجر به تنگی نفس، سرفه و تنفس صدادار شده و اگر این علائم تنفسی شدید شوند به آن حمله آسم می‌گویند.

 در افراد مبتلا به آلرژی سیستم ایمنی بدن نسبت به برخی مواد بیش از اندازه حساس شده و واکنش می‌دهد.

در صورتی که سیستم ایمنی در پاسخ به آلرژن (ماده حساسیت زا) منجر به علائم آسم شود، آسم آلرژیک نامیده می‌شود.

علائم بیمار ی آسم آلرژیک

به‌طورکلی نشانه‌های آسم آلرژیک همانند آسم غیر آلرژیک است. این علائم عبارت‌اند از:

  • سرفه
  • تنگی نفس
  • خس‌خس سینه
  • احساس فشار و تنگی قفسه سینه

همچنین افراد مبتلا به آسم آلرژیک ممکن است علائم آلرژی شامل موارد زیر را تجربه کنند:

  • آبریزش بینی
  • قرمزی و اشک ریزش از چشم‌ها
  • خارش بینی، چشم‌ها و دهان

دلایل ابتلا به آسم آلرژیک

علت ایجاد آسم ناشناخته است. آن‌چه در آسم آلرژیک باعث بروز علائم می‌شود، استنشاق آلرژن‌ها است. همین عامل به افتراق آسم آلرژیک از سایر انواع آسم کمک می‌کند.

عوامل محرک آسم آلرژیک

عوامل حساسیت‌زایی که وارد بینی و سپس ریه‌ها می‌شوند، می‌توانند باعث ایجاد علائم آسم آلرژیک شوند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:

  • حشرات
  • گردوغبار
  • گرده درختان و گیاهان
  • مو، پوست، پر یا بزاق حیوانات

برخی افراد هنگام تماس با مواد حساسیت‌زا یا خوردن و آشامیدن آن‌ها (درصورتی‌که حساسیت به مواد غذایی داشته باشند) ممکن است دچار واکنش‌های آلرژیک شوند.

گاهی اوقات این واکنش‌ها می‌توانند بسیار جدی باشند و حتی تهدید بزرگی برای زندگی فرد به‌حساب آیند. به‌طور مثال در واکنش آلرژیک شوک آنافیلاکسی، نفس کشیدن بسیار دشوار می‌شود.

اگرچه برخی عوامل، محرک حساسیت به شمار نمی‌آیند و باعث ایجاد واکنش‌های آلرژيک نمی‌شوند اما ممکن است احتمال حمله‌ آسم را تشدید کنند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:

  • هوای سرد
  • آلودگی هوا
  • دود سیگار و تنباکو
  • بوی شدید مواد شیمیایی
  • عطر یا سایر محصولات معطر
  • هیجان شدید که موجب خنده یا گریه می‌شوند

راه های تشخیص آسم آلرژیک

پزشک جهت تشخیص نوع آلرژی و شناسایی عوامل حساسیت‌زا، آزمایش‌هایی را بر روی سیستم ایمنی بدن انجام می‌دهد. در این آزمایش‌ها پزشک معمولاً پوست فرد را با مقداری ماده حساسیت‌زا از طریق تماس فیزیکی یا با تزریق آن به زیرپوست تحریک کرده و آن را از نظر واکنش‌های آلرژیک بررسی و معاینه می‌کند.

چنانچه به هر دلیلی انجام آزمایش‌های پوستی برای فرد امکان‌پذیر نباشد، به‌جای آن تشخیص آلرژی با آزمایش خون انجام می‌شود.

همچنین پزشک ممکن است برای تشخیص آسم آزمایشاتی درخواست کند.این آزمایشات  شامل موارد زیر است:

  • اسپیرومتری
  • اندازه‌گیری نیتریک اکسید هوای بازدمی
  • تست چالش متاکولین

خطرات بیماری مالاریا برای بارداران و کودکان

درمان آسم آلرژیک

درمان آسم آلرژیک شامل دو قسمت است: درمان آسم و درمان آلرژی

درمان آلرژی به شدت علائم بستگی دارد و شامل موارد زیر است:

  • آنتی هیستامین‌ها
  • ایمونوتراپی: این اقدام حساسیت سیستم ایمنی بدن را نسبت به مواد محرک کم می‌کند.

درمان آسم شامل موارد زیر است:

  • داروهای با اثر گذاری سریع (بتا آگونیست‌های کوتاه اثر یا آنتی کولینرژیک‌های استنشاقی)
  • داروهای خوراکی، استنشاقی یا تزریقی با اثر ضد التهابی

پیشگیری از ابتلا به بیماری آسم آلرژیک

اگر شما نیز دچار اسم آلرژیک هستید، بهتر است به نکات زیر توجه و آن‌ها را رعایت کنید تا کمتر در معرض عوامل تشدیدکننده آن قرار بگیرید:

  • زمانی که سطح گرده‌افشانی گیاهان افزایش می‌یابد، تا حد امکان از قرارگیری در محوطه‌های باز خودداری کنید. پنجره‌ها را محکم ببندید و سیستم تهویه مطبوع را جهت فیلتر نمودن هوا روشن کنید.
  • برای محافظت خود از گردوغبار، بالشت، تشک و پتوی خود را با ملحفه‌های مخصوص ضد حساسیت بپوشانید و هفته‌ای یک‌بار ملحفه‌ها را با آب گرم بشویید.
  • اگر کودک شما مبتلا به آسم آلرژیک است، بهتر است از نگهداری حیوانات خانگی اجتناب کنید یا تا حد امکان حیوانات خانگی را از اتاق خواب کودک دورنگه دارید.
  • آشپزخانه و حمام خود را بسیار تمیز نگه‌دارید تا از رشد قارچ و حشرات جلوگیری شود.

 

IR-0525-ABD-9506-AS

منابع: allergyasthmanetwork , acaai , healthline , aaaai , mayoclinic , aafa , my.clevelandclinic