بیماری آلوپسی آره‌آتا چیست؟

یکی از اختلالات شایعی که در بسیاری از خانم‌ها و آقایان دیده می‌شود، ریزش مو است. ریزش مو انواع متفاوتی دارد از جمله؛ ریزش موی هورمونی، سکه‌ای یا نقص ایمنی، ریزش موی ناشی از شیمی درمانی، تلوژن که در اصطلاح به آن آلوپسی گفته می‌شود. ما در این مقاله قصد داریم در مورد ریزش موی سکه‌ای یا آلوپسی آره‌آتا صحبت کنیم.

آلوپسی آره‌آتا یکی از شایع‌ترین بیماری‌های خودایمنی است که باعث ریزش موی ناگهانی می‌شود. اغلب، وسعت ناحیه‌ای که دچار ریزش مو می‌شود به اندازه یک سکه است؛ به همین دلیل به آن ریزش موی سکه‌ای گفته می‌شود. ممکن است ریزش مو فقط محدود به صورت، مناطقی از سر و صورت باشد یا نواحی وسیع‌تری را درگیر کند. در برخی موارد موها بعد از ریزش دوباره رشد کرده و باقی می‌مانند، اما گاهی بعد از رویش مجدد هم، موها می‌ریزد.

آلوپسی می‌تواند در هر سن، جنس و نژادی بروز پیدا کند، هرچند اغلب موارد در سنین زیر ٣٠ سال دیده می‌شود و دومین نوع شایع ریزش مو بعد از ریزش مو با الگوی زنانه و مردانه است.

این بیماری معمولا بر سلامت جسمانی فرد مبتلا تاثیرگذار نیست، هرچند می‌تواند در برخورد با دیگران بیمار را دچار استرس، اضطراب و افسردگی کند.

بیشتر بخوانید: بیماری خود ایمنی پوستی لوپوس

انواع بیماری آلوپسی آره‌آتا

بیماری آلوپسی آره‌آتا انواع متفاوتی دارد که به شرح زیر است:

• آلوپسی آره‌آتا توتالیس؛ به معنی از دست دادن تمام موهای سر است.
• آلوپسی آره‌آتا یونیورسالیس؛ به معنی از دست دادن تمام موهای بدن است.
• آلوپسی آره‌آتا اوفیازیس؛ باعث ریزش مو به شکل نواری در اطراف و پشت سر می‌شود.

علت ابتلا به آلوپسی آره‌آتا

همان‌طور که پیش از این اشاره کردیم بیماری آلوپسی آره‌آتا یک بیماری خود ایمنی است؛ به این معنی که سیستم ایمنی به اشتباه سلول‌های سالم بدن را به عنوان عامل مضر یا مهاجم شناسایی کرده و آن را تخریب می‌کند. در آلوپسی آره‌آتا سیستم ایمنی فولیکول‌های مو را مورد حمله قرار می‌دهد. فولیکول قسمتی است که مو از آن رشد می‌کند و زمانی که فولیکول مو کوچک شده و مورد حمله سیستم ایمنی قرار بگیرد، رشد مو متوقف شده و ریزش مو اتفاق می‌افتد.

علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست. طبق تحقیقات انجام شده برخی شرایطی که احتمال ابتلا به آلوپسی آره‌آتا را افزایش می‌دهند شامل موارد زیر است:

• ژنتیک
• داشتن برخی شرایط مثل: سندروم داون،بیماری‌های تیروئید، بیماری ویتیلیگو و آسم
• کمبود ویتامین دی

پیشگیری از ابتلا به آلوپسی آره‌آتا

متاسفانه هنوز راهی که به کمک آن بتوان از ابتلا به آلوپسی آره‌آتا پیشگیری کرد، شناسایی نشده است. فقط در صورت ابتلا می‌توان با درمان علائم بیماری را کنترل کرد. هر چند ممکن است بارها این شرایط در طول زندگی یک فرد ظاهر شده و از بین برود.

علائم ابتلا به آلوپسی آره‌آتا

شایع‌ترین علائم ابتلا به آلوپسی آره‌آتا شامل موارد زیر است:

• ریزش مو که اغلب وسعت آن‌ها اندازه سکه است و می‌تواند موی سر، ریش، ابرو، مژه ها و بدن را درگیر کند.
• تغییر شکل ناخن مثل فرورفتگی های عمیق در ناخن

به غیر از موارد گفته شده معمولا علائم دیگری دیده نمی‌شود. هر چند به صورت نادر ممکن است موارد زیر همراه با آلوپسی آره‌آتا یافت شود:

• خارش
• تغییر رنگ پوست ناحیه درگیر
• ظهور نقاط سیاه رنگ روی پوست ناحیه درگیر
• رشد موهایی که در قسمت ریشه نسبت به انتهای مو نازک‌تر است.
• رشد موهای سفید

نحوه تشخیص آلوپسی آره‌آتا

پزشک با بررسی شرح حال، مشاهده ناحیه درگیر ریزش مو و معاینه بالینی می‌تواند به تشخیص قطعی آلوپسی آره‌آتا برسد. در صورتی که پزشک معالج به سایر دلایل ریزش مو از جمله بیماری‌های قارچی شک داشته باشد ممکن است نمونه‌برداری بافتی انجام دهد. همچنین اگر بیمار علائم مربوط به اختلالات خود ایمنی یا هورمونی را داشته باشد، انجام آزمایش خون به تشخیص قطعی کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: بیماری خود ایمنی کرون یا بیماری التهابی روده

جدیدترین درمان‌های بیماری آلوپسی آره‌آتا

آلوپسی آره‌آتا اغلب اوقات خود به خود بهبود پیدا کرده و موها مجددا طی یک سال رشد خواهند کرد. در صورت عدم رویش مو درمان‌های زیر ممکن است کارآمد باشند:

• تزریق استروئید؛ که می‌تواند برای درمان ضایعات کوچک ریزش مو موثر باشد. برای این کار پزشک استروئید مایع را مستقیم به ناحیه درگیر تزریق می‌کند. این اقدام از تخریب فولیکول‌های مو توسط سیستم ایمنی جلوگیری می‌کند. همچنین ممکن است با توجه به تشخیص پزشک نیاز باشد تزریق استروئید تکرار شود.
• استفاده از قرص‌های استروئید یا استروئید موضعی؛ که به طور گسترده برای درمان آلوپسی آره‌آتا مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما استفاده طولانی مدت از قرص‌های استروئیدی ممکن است با عوارضی از جمله افزایش سطح قند خون همراه باشد.
• ایمونوتراپی موضعی؛ که موثرترین درمان برای ریزش مو است به خصوص زمانی که قسمت زیادی را درگیر کرده باشد. در این روش بیمار داروی تجویز شده توسط پزشک را به صورت موضعی روی پوست ناحیه دچار ریزش مو استفاده می‌کند.
• ماینوکسیدیل؛ که به صورت موضعی استفاده شده و معمولا ١٢ هفته زمان می‌برد تا موها مجدد رشد کنند؛ به همین دلیل بسیاری بیماران ممکن است از درمان ناامید شده و آن را ادامه ندهند.
• نوردرمانی؛ که برای این روش از طول موج مخصوصی از امواج فرابنفش برای رشد موها استفاده می‌شود.

درمان خانگی بیماری آلوپسی آره‌آتا

در کنار درمان دارویی، انجام برخی اقدامات در منزل می‌تواند به بهبود علائم کمک کند؛ از جمله:

• استفاده از کلاه یا هر نوع پوششی که ناحیه دچار ریزش مو را پوشانده و از پوست در برابر نور آفتاب محافظت کند.
• انجام اقداماتی که کمک می‌کند ریزش مو مشخص نباشد که به حفظ اعتماد به نفس بیمار کند؛ مثل: تغییر استایل مو، تراشیدن موی سر یا انجام آرایش در موارد ریزش موی ابرو و مژه
• کنترل کردن استرس؛ هرچند نقش استرس در آلوپسی آره‌آتا ثابت نشده اما مدیریت استرس می‌تواند از سایر عوامل ریزش مو پیشگیری کند.

تاثیر اقداماتی مثل طب سوزنی یا ماساژ در بهبود آلوپسی آره‌آتا هنوز مشخص نشده است.

توجه به این نکته مهم است که این بیماری هرچند موقتی است و معمولا بهبود می‌یابد، اما می‌تواند برای بیمار تجربه ناخوشایندی باشد.

پیش‌آگهی بیماری آلوپسی آره‌آتا

پیش‌آگهی بیماری ریزش موی سکه‌ای در افراد مختلف متفاوت بوده و غیرقابل پیش‌بینی است. برخی افراد فقط یک بار در طول زندگی خود دچار آلوپسی آره‌آتا می‌شوند در حالی که برخی دیگر ممکن است بارها این اختلال را در طول زندگی خود تجربه کنند. همچنین در صورت ابتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی علائم بیمار ممکن است فقط محدود به ریزش مو نباشد.

افراد مبتلا به ریزش موی سکه‌ای، ممکن است دچار احساس ناخوشایندی نسبت به ظاهر خود شوند که به عوامل متفاوتی بستگی دارد؛ از جمله:

• سن شروع بیماری
• میزان ریزش مو
• تغییرات ناخن
• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری
• داشتن بیماری‌های همراه

IR-0925-ABD-1050-AS

منابع: medicalnewstoday   ,  healthline  , webmd , my.clevelandclinic  , niams.nih 

]wp-faq-schema title=”سوالات متداول” accordion=1[