اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست و چه علائم و درمانهایی دارد؟
اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی التهاب مزمن در مفاصل است، که باعث التهاب در مهرههای ستون فقرات، مفاصل بین ستون فقرات، لگن، زانو و مچ پا می شود.
تمامی مطالب علمی این سایت، به تایید تیم علمی پزشکی داروسازی دکتر عبیدی رسیده است.
پسوریازیس(بیماری صدف): یک بیماری پوستی مزمن است که با التهاب ناشی از اختلال در عملکرد سیستمایمنی بدن همراه است و میتواند به طور چشمگیری بر کیفیت زندگی بعضی از افراد مبتلا به آن تاثیر بگذارد. در این مطلب با این بیماری، علت بروز، تشخیص، درمان و مراقبتهای لازم برای کنترل و مدیریت موثر آن آشنا میشویم.
پسوریازیس یک بیماری مزمن (طولانیمدت) است که در آن سیستمایمنی بیش از حد فعال شده و به تکثیر سریع سلولهای پوست منجر میشود، درنتیجه قسمتهایی از پوست ملتهب و پوستهپوسته میشوند.
درگیری در بیشتر موارد در پوست سر، آرنج یا زانو اتفاق میافتد، اما سایر قسمتهای بدن هم ممکن است تحتتاثیر قرار بگیرند. (2)
انواع مختلفی از پسوریازیس وجود دارد، از جمله:
رایجترین فرم پسوریازیس که به صورت ناحیههایی برجسته و قرمز رنگ که با فلسهای سفید نقرهای پوشیده شدهاند، ظاهر میشود. این نواحی معمولاً به صورت متقارن روی بدن ایجاد شده و بیشتر روی سر، تنه و اندامها بهویژه آرنجها و زانوها دیده میشوند.
نوعی که در بیشتر موارد به شکل ظاهر شدن نقاط کوچک قرمز رنگ روی تنه یا اندامها نمود پیدا میکند و معمولاً در کودکان و جوانان دیده میشود. محرک این نوع پسوریازیس در بیشتر موارد عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مثل عفونت استرپتوکوکی گلو است.
نوعی که ویژگی آن ظاهر شدن برجستگیهای پر از چرک (پوسچول) است که با پوست قرمز احاطه شدهاند. در این نوع پسوریازیس معمولاً دستها و پاها بیشتر درگیر میشوند، اما شکلی از این نوع پسوریازیس وجود دارد که بیشتر قسمتهای بدن را تحتتاثیر قرار میدهد. علائم این نوع پسوریازیس میتوانند با داروها، عفونتها، استرس یا مواد شیمیایی خاصی ایجاد بشوند.
نوعی که به صورت ناحیههایی صاف و قرمز در نواحی چینهای پوستی مثل زیر سینهها، کشاله ران یا زیر بغل ظاهر میشود و ضایعههای آن میتوانند با تعریق تشدید شوند.
شکلی نادر اما شدید از پسوریازیس که با پوست قرمز و پوستهپوسته در بیشتر قسمتهای بدن مشخص میشود و ممکن است آفتاب سوختگی شدید یا مصرف بعضی از داروها محرک ایجاد آن باشد. پسوریازیس اریترودرمیک میتواند بسیار جدی باشد و در بیشتر موارد در افراد مبتلا به انواع دیگر پسوریازیس که بیماری آنها بهخوبی کنترل نشده است، ایجاد میشود.
علائم پسوریازیس از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما بعضی از علائم رایج آن عبارتند از:
علائم پسوریازیس معمولاً متناوبند، به این مفهوم که ممکن است متوجه شویم که در بعضی زمانها علائم ما بدتر میشوند، که به آنها دورههای شعلهور شدن بیماری گفته میشود و به دنبال آنها دورههایی از بهبودی را تجربه کنیم.
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است، به این معنی که سیستمایمنی بدن شروع به فعالیت بیش از حد و ایجاد مشکل میکند. در پسوریازیس سلولهای ایمنی فعال شده و مولکولهایی تولید میکنند که باعث تکثیر سریع سلولهای پوست میشوند، به همین دلیل است که پوست افراد مبتلا به این بیماری ملتهب و پوستهپوسته میشود. هرچند که علت دقیق فعال شدن نابجای سیستمایمنی مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در این فرآیند نقش دارند.
بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند و بعضی از ژنهایی که ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند، شناسایی شدهاند، خیلی از این ژنها در عملکرد سیستمایمنی بدن نقش دارند.
بعضی از عواملی خارجی که ممکن است شانس ابتلا به پسوریازیس را بیشتر کنند عبارتند از:
علائم پسوریازیس در بسیاری از افراد به دلیل عوامل خاصی به نام «محرکها» ایجاد یا بدتر میشوند. آگاهی داشتن از محرکها ممکن است به ما در جلوگیری از تشدید بیماری کمک کند.
محرکهای رایج پسوریازیس عبارتند از:
پزشک برای تشخیص پسوریازیس معمولاً پوست بدن، پوست سر و ناخنها را از نظر علائم این بیماری معاینه میکند. همچنین ممکن است سوالاتی در مورد وضعیت سلامت، سابقه پزشکی ما و خانواده ما بپرسد، از جمله اینکه آیا:
این اطلاعات به پزشک کمک میکند تا تشخیص دهد که آیا ما به پسوریازیس مبتلاییم یا نه و در صورت ابتلا، نوع آن چیست. برای رد سایر بیماریهای پوستی شبیه پسوریازیس، پزشک ممکن است از قسمتی از پوست ما برای بررسی میکروسکوپی، نمونهبرداری کند.
با وجود اینکه در حال حاضر درمان قطعی برای پسوریازیس وجود ندارد، روشهایی برای کنترل علائم آن در دسترسند که با کمک آنها میتوانیم فعالیتهای روزانه خود را از سر بگیریم و خواب بهتری داشته باشیم. راههای مختلفی برای درمان این بیماری وجود دارد و پزشک با در نظر گرفتن نوع پسوریازیس، شدت آن، محل ضایعهها و عوارض جانبی احتمالی داروها، درباره بهترین گزینه درمانی برای ما تصمیمگیری خواهد کرد. روشهای درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
این روش شامل تاباندن نور فرابنفش به پوست در مراکز درمانی و توسط پزشک است و معمولاً درمان با فتوتراپی در صورتی توصیه میشود که نواحی وسیعی از پوست تحت تأثیر بیماری قرار گرفته باشد.
پسوریازیس میتواند بر سلامت روان ما تأثیر بگذارد و خطر اضطراب و افسردگی را بیشتر کند، در این شرایط مشورت با پزشک و حمایت اطرافیان میتواند به ما برای مقابله و زندگی با این بیماری کمک کند.
مهم است که حتی اگر پسوریازیس ما بهبود پیدا کرد، درمان خود را تا زمانی که پزشک معالج ما لازم میداند ادامه بدهیم؛ ادامه دادن درمان و پیروی از آن میتواند به جلوگیری از شعلهور شدن بیماری کمک کند. همچنین به این دلیل که پسوریازیس معمولاً یک بیماری طولانیمدت است، ممکن است نیاز داشته باشیم بهطور منظم پزشک معالج خود را ملاقات کنیم و اگر نگرانی یا سوالی هم درباره روند درمان خود داریم، باید با پزشک خود مشورت کنیم.
اگزما و پسوریازیس هر دو میتوانند باعث خارش پوست شوند، اما اگزما میتواند به بروز خارش شدید منجر شود در حالی که پسوریازیس بیشتر باعث سوزش، گزش یا خارش خفیف میشود.
اگزما معمولاً با لکههای قرمز پوست و معمولا با حاشیهای نامشخص بروز میکند و ممکن است همراه با ترشح یا پوستهریزی خفیف بروز کند.
پسوریازیس به صورت لکههایی قرمز رنگ و پوستهپوسته با حاشیه مشخص روی پوست بروز پیدا میکند، پوستهها ممکن است نقرهای، سفید یا قرمز باشند. در پسوریازیس پوست معمولاً ضخیمتر، برجستهتر و ملتهبتر از اگزما است، چراکه پسوریازیس باعث تجمع بیش از حد سلولهای پوستی میشود.
در مواجهه با شرایط زیر لازم است با پزشک معالج خود مشورت کنیم:
هر کسی ممکن است به پسوریازیس مبتلا شود، اما این بیماری در بزرگسالان شایعتر از کودکان است و مردان و زنان را بهطور مساوی تحت تأثیر قرار میدهد.
پسوریازیس یک بیماری مرتبط با سیستمایمنی است و مسری نیست، درنتیجه نمیتواند از فردی به فرد دیگر سرایت کند.
نقش تغییر رژیم غذایی در درمان پسوریازیس نامشخص است. اما متخصصان توصیه میکنند در صورت ابتلای همزمان به پسوریازیس و اضافهوزن یا چاقی، میزان کالری مصرفی خود را، برای کاهش وزن کم کنیم و در صورت ابتلای همزمان به پسوریازیس و بیماری سلیاک یا تایید حساسیت به گلوتن در آزمایشهای خونمان، یک رژیم غذایی فاقد گلوتن را رعایت کنیم.
استرس یکی از علتهای شایع شعلهور شدن پسوریازیس است. همچنین، استرس میتواند خارش را تشدید کند. به همین دلیل مدیریت استرس با روشهایی مثل ورزش و مدیتیشن یا کمک گرفتن متخصصان سلامت روان، یک مهارت بسیار مهم برای افراد مبتلا به پسوریازیس به شمار میرود.
درمان قطعی برای پسوریازیس شناخته نشده است، اما راههای زیاد و مختلفی برای کنترل پسوریازیس وجود دارد و انتخاب راهکار درست به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. پسوریازیس خفیف با داروهای موضعی مثل کرمها و پمادها درمان میشود، ولی اشکال متوسط و شدید بیماری ممکن است به داروهای خوراکی، تزریقی یا نوردرمانی نیاز داشته باشند. مدیریت محرکهای رایج، مثل استرس و آسیبهای پوستی هم میتواند به کنترل علائم کمک کند.
برای درمان پسوریازیس لازم است به متخصصان پوست (درماتولوژیستها) مراجعه کنیم. بعضی دیگر از پزشکان که ممکن است در روند درمان این بیماری نقش داشته باشند عبارتند از: متخصصان سلامت روان که در صورت بروز اختلالاتی مثل افسردگی و اضطراب در این بیماران میتوانند به آنها کمک کنند و همینطور روماتولوژیستها که به ویژه برای افراد مبتلا به آرتریت پسوریاتیک، مراقبتهای لازم را ارائه میدهند.
حدود یک چهارم از افراد مبتلا به پسوریازیس پلاکی (شایعترین نوع پسوریازیس)، ممکن است به آرتریتپسوریاتیک هم مبتلا شوند، که با علائمی مثل مفاصل سفت، متورم و دردناک و درد گردن، کمردرد و درد پاشنه پا مشخص میشود. در صورت بروز علائم آرتریتپسوریاتیک، مراجعه زودهنگام به پزشک بسیار مهم است، چرا که آرتریتپسوریاتیک در صورت عدم درمان میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد.
بعضی از افراد مبتلا به پسوریازیس دچار مشکلات ناخن، از جمله حفرهای شدن و فرورفتگی سطح ناخن میشوند، حفرهها به شکلی دیده میشوند که انگار ناخن با یک سنجاق چندبار سوراخ شدهاست. علاوه بر این، ناخنها ممکن است رنگ قهوهای خرمایی داشته باشند یا از بستر خود جدا شوند. در موارد شدیدتر هم افراد ناخنهای ضخیم و ترکخورده دارند.
بهطور کلی با پیروی از درمان، آگاهی از محرکهای این بیماری و رعایت یک سبک زندگی سالم، میتوانیم در روند بهبود بیماری خود نقش موثری داشته باشیم.
منابع:
IR-1027-ABD-4232-AS
درود همراه گرامی. راههای مختلفی برای کنترل علائم پسوریازیس وجود دارند که پزشک معالج شما با در نظر گرفتن نوع پسوریازیس، شدت آن، محل ضایعات و سایر شرایط پزشکی شما درباره بهترین گزینه درمانی تصمیمگیری خواهد کرد.
سلام . برای درمان پسوریازیس چه دارو یا پمادی می شه استفاده کرد .که تولید این شرکت باشه . ممنون
درود. پزشک معالج تنها مرجع برای اظهار نظر در این مورد است با ایشان مشورت بفرمایید. پاینده باشید
همه حقوق این وبسایت متعلق به داروسـازی دکتـر عبیدی است. © 1404
با سلام
برای بیماری پسوریازیس کدوم محصول شرکت عبیدی رو توصیه میفرمایید؟
با تشکر
درود همراه گرامی، تنها مرجع اظهار نظر در زمینه درمان بیماری پزشک معالج است، ایشان با داشتن اطلاعات دقیق از شرایط پزشکی شما، نوع و شدت بیماری، درمان مناسب را تجویز خواهند کرد.
لابلای موهای من هم گرفته شده درمانش چیه درمان داره