اشک، با جلوگیری از خشک شدن چشم از آن محافظت می‌کند. دلایل آب ریزش چشم به دو بخش تقسیم می‌شود: تولید بیش از اندازه اشک و یا تخلیه نشدن اشک از مجرای اشکی.

هر کدام از این دو مورد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

این شرایط می‌تواند موقتی بوده و خود به خود رفع شود و یا نشانه‌ای از یک مشکل جدی‌تر مثل عفونت چشم باشد که در این صورت نیاز به مراجعه به پزشک و درمان دارد.

اشک ریزش موقتی می‌تواند در هر سنی اتفاق بیافتد، اما نوع مزمن آن معمولا در سالمندان و کودکان بیشتر دیده می‌شود.

با توجه به دلایل اشک چشم ممکن است علائم زیر را همراه با آن داشته باشیم:

  • درد چشم
  • خارش
  • قرمزی چشم
  • تاری دید
  • سردرد

علائم آب ریزش چشم

علائم آب ریزش چشم که در پزشکی به آن «اپی فورا» می‌گویند شامل موارد زیر است:

  • احساس پر شدن چشم‌ها از اشک
  • ریزش اشک روی صورت
  • جمع شدن اشک در چشم‌ها وقتی در حالت خندیدن و یا گریه کردن نیستیم

علت آب ریزش چشم یا اشک چشم

در حالت طبیعی وقتی می‌خندیم، سرفه می‌کنیم، هنگام هیجانات، استفراغ کردن، خمیازه کشیدن و چشیدن غذاهای تند، به طور موقت اشک بیشتری تولید می‌شود.

یکی از شایع‌ترین دلایل تولید بیش از حد اشک سندروم خشکی چشم است. خشکی بیش از اندازه چشم باعث می‌شود، حرکات چشم و پلک به دلیل عدم وجود مایع کافی دشوار باشد. در نتیجه غدد اشکی به تولید اشک ادامه می‌دهند.

همچنین اگر تعادل محتویات مایع اشکی مثل نمک و آب بر هم بخورد، خشکی چشم ایجاد می‌گردد. که نتیجه آن تولید مجدد و زیاد اشک و آب ریزش چشم خواهد بود.

سایر دلایل آب ریزش چشم عبارتند از:

  • شرایط آب و هوایی مثل هوای غبارآلود، باد، سرما، و قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید
  • خستگی چشم‌ها مثلا بعد از کتاب خواندن یا استفاده از موبایل به مدت طولانی
  • عوامل محیطی مثل وجود دود یا نور زیاد
  • سرماخوردگی، مشکلات مربوط به سینوس ها و آلرژِی
  • چرخش پلک به سمت داخل و یا خارج چشم
  • التهاب پلک
  • رویش (ورود) مژه به داخل چشم
  • عفونت چشم
  • انسداد مجرای اشکی
  • وجود جسم خارجی، مواد شیمیایی و یا گازها و مایعات محرک در چشم
  • آسیب به چشم
  • بعضی از داروها
  • شیمی درمانی و پرتودرمانی

بیشتر بخوانید: علائم کبد چرب چیست و چگونه درمان میشو؟

چه زمانی برای آب ریزش چشم ها به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت طولانی شدن آب ریزش چشم و یا داشتن هر کدام از موارد زیر بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنیم:

  • اختلال و یا از دست دادن بینایی
  • آسیب یا خراش چشم
  • وجود مواد شیمیایی در چشم
  • خونریزی یا خروج ترشحات از چشم
  • گیر کردن جسم خارجی در چشم
  • کبودی بدون دلیل در اطراف چشم
  • حساسیت در لمس درنواحی اطراف بینی و سینوس‌ها
  • مشکلات چشم همراه با سردرد
  • اشک ریزشی که بهبود پیدا نمی‌کند

تشخیص آب ریزش چشم

در قدم اول، پزشک برای تشخیص اشک ریزش، چشم‌ها را معاینه می‌کند. برای این کار ممکن است از قطره‌های رنگی استفاده کند. وقتی قطره داخل چشم ریخته می‌شود، انتظار می‌رود رنگ ایجاد شده در مدت کوتاهی با خارج شدن از طریق مجرای اشکی از بین برود. در صورتی که رنگ مدت طولانی در چشم باقی بماند، احتمال انسداد مجرای اشکی وجود دارد.

در ادامه پزشک ممکن است از تصویربرداری مثل رادیوگرافی با امواج X و یا سی تی اسکن برای بررسی بیشتر استفاده کند.

همچنین برای مشاهده حفره بینی و تشخیص مشکلات مربوط به مجرای اشکی و سینوس‌ها، اندوسکوپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. (اندوسکوپ یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر است که در قسمت ابتدای آن دوربین وجود داشته و برای بررسی مجرای بینی استفاده می‌شود.)

چگونه آب ریزش چشم را درمان کنیم؟

نحوه درمان اشک ریزش به شدت آن، علت به وجود آمدن آن و علائمی که ایجاد کرده بستگی دارد.

در موارد خفیف پزشک ممکن است دارویی تجویز نکند و فقط با ویزیت مکرر سیر بیماری را تحت نظر بگیرد.

در صورتی که اشک ریزش خود به خود بهبود پیدا نکند یا بدتر شود، پزشک می‌تواند با توجه به علت آن از درمان‌های زیر استفاده کند:

  • عفونت: عفونت‌های ویروسی معمولا خود به خود بهبود پیدا می‌کنند، هر چند عفونت‌های باکتریال برای درمان نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک دارند.
  • رویش (ورود) مژه به داخل چشم و یا گیر کردن جسم خارجی: در این شرایط پزشک مژه و جسم خارجی را خارج می‌کند.
  • چرخش پلک به سمت خارج: برای اصلاح این مورد پزشک از جراحی استفاده می‌کند.
  • انسداد مجرای اشکی: در این مورد پزشک با استفاده از جراحی مجرای جدیدی از غدد اشکی به داخل بینی باز می‌کند.

در صورتی که مجرای اشکی به طور کامل مسدود نشده باشد، پزشک با استفاده از ابزار جراحی آن را مجدد به شرایط قبل برمی‌گرداند.

 درمان های خانگی آب ریزش چشم

درمان خانگی می‌تواند برخی از علل ایجاد اشک ریزش را بدون نیاز به مراجعه به پزشک برطرف کند.

درمان خانگی شامل موارد زیر است:

  • میزان استفاده از کامپیوتر، تماشای تلویزیون و کتاب خواندن را کمتر کنیم.
  • از قطره‌های چشمی برای رفع خشکی چشم استفاده کنیم. (این قطره‌ها را می‌توان بدون نیاز به نسخه پزشک و با مشورت با دکتر داروساز از داروخانه‌ها تهیه کنیم.)
  • نگه داشتن حوله‌ی گرم بر روی چشم و ماساژ دادن پلک‌ها به رفع انسداد مجرای اشکی کمک می‌کند.
  • استفاده از داروهای ضد حساسیت
  • استفاده از محلول‌های ضد عفونی کننده چشم

نکات و توصیه های کلیدی مراقبت از چشم ها

با انجام برخی اقدامات ساده، به راحتی می‌توانیم از بسیاری مشکلات چشمی جلوگیری کرده و به حفظ سلامت چشم‌هایمان کمک کنیم.

برخی از این اقدامات عبارتند از:

  • از عینک‌‌های دودی که در مقابل اشعه ماورابنفش از چشم‌ها محافظت می‌کنند، استفاده کنیم.
  • رژیم غذایی سالم داشته باشیم. اغلب ما درباره نقش هویج در محافظت چشم‌ها زیاد شنیده‌ایم، در حالی که سبزیجات سبز رنگ مثل اسفناج و تخم مرغ هم به حفظ سلامت چشم‌ها کمک می‌کنند.
  • به طور منظم ورزش کنیم. ورزش کردن با کاهش خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی، از تاثیر مخرب این بیماری‌ها روی چشم جلوگیری می‌کند.
  • به اندازه کافی بخوابیم. زمان خواب مایع در چشم‌ها به گردش درمی‌آید و از خشک شدن آن پیشگیری می‌کند.
  • به چشمانمان استراحت دهیم. زمان استفاده از صفحه نمایش را کمتر کرده و هنگام استفاده از کامپیوتر در فاصله و زاویه مناسب با صفحه نمایش قرار بگیریم.
  • بهداشت چشم‌هایمان را رعایت کنیم. اجازه ندهیم مواد آرایشی برای مدت طولانی روی چشم‌ها باقی بماند و حتما قبل از خواب آرایش چشم‌ها را تمیز کنیم.
  • به طور منظم برای معاینه چشم به پزشک مراجعه کنیم. به خصوص اگر در خانواده سابقه ابتلا به بیماری‌های چشمی وجود دارد.
  • از خشک شدن چشم‌ها جلوگیری کنیم.
  • سطح قند خونمان را به طور مرتب اندازه گیری کنیم. دیابت با آسیب عروقی باعث بروز عوارض چشمی می‌شود.
  • از مصرف دخانیات دوری کنیم. افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر در معرض ابتلا به آب مروارید و بیماری‌های چشمی قرار دارند.

IR-0525-ABD-9533-AS

منبع:

my.clevelandclinic , medicalnewstoday , healthline , mayoclinic , nhs , aarp