- نام دارو:زیپمت®
- ﻧﺎم ژﻧﺮﯾﮏ:سیتاگلیپتین و متفورمین
- ﻃﺒﻘﻪ داروﯾﯽ:داروی خوراکی ترکیبی کاهنده قند خون
- ﺷﮑﻞ دارو:قرص 50/500 و قرص 50/1000
- ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت دارو:سیتاگلیپتین و متفورمین
- مکانیسم عمل:سیتاگلیپتین موجود در این دارو از طریق مهار آنزیم دی پپتیدیل پپتیداز 4 و متفورمین موجود در آن از طریق کاهش مقاومت به انسولین باعث کاهش قند خون میشوند. در ضمن هر دو ترکیب با کاهش تولید گلوکز در کبد به کنترل قند خون کمک میکنند
- موارد مصرف:این دارو همراه با رژیم غذایی و ورزش برای کاهش قند خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده میشود.
- مصرف در بارداری و شیردهی:
بارداری: مطالعات کافی و بهخوبی کنترلشده در زنان باردار انجام نشده است. مصرف این دارو در دوران بارداری در صورت نیاز قطعی به آن، تحت نظر پزشک معالج مجاز میباشد.
شيردهی: در مورد ترشح این دارو در شیر انسان اطلاعاتی در دسترس نیست. لذا مصرف آن طی این دوران باید بااحتیاط انجام گیرد. - درخصوص نحوه صحیح مصرف این دارو به نکات زیر توجه کنید:
۱- این دارو را دقیقاً مطابق با دستور پزشک مصرف کنید. از مصرف مقادیر بیشتر و یا کمتر و یا به مدت طولانیتر از دستور پزشک خودداری نمایید. گاهی اوقات ممکن است پزشک مقدار مصرف دارو را جهت دستیابی به نتایج مطلوب تغییر دهد.
۲- به منظور کاهش احتمال تحریکات معده، دارو را همراه با غذا میل نمایید.
۳- قند خون خود را بهصورت دورهای کنترل نموده و بهطور منظم به پزشک خود مراجعه کنید.
۴- از مصرف دارو تحت شرایط زیر خودداری نموده، با پزشک خود تماس بگیرید:
• دِهیدراسیون یا از دستدادن حجم زیادی از مایعات بدن
• عکسبرداری با اشعه ایکس با یا بدون مواد حاجب
• در شرایط استرس مانند تب، ضربه، تصادف، عفونت و یا جراحی، مقدار مصرف دارو ممکن است تغییر یابد.
۵- مصرف این دارو بخشی از یک برنامه کامل درمان است که شامل رژیم غذایی، تمرینات ورزشی، کنترل وزن و احتمالاً مصرف سایر داروها میگردد.
۶- در مورد نحوه پیشگیری، شناسایی و کنترل قند خون پایین (هیپوگلیسمی)، قند خون بالا (هیپرگلیسمی) و مشکلات ناشی از بیماری دیابت با پزشک خود مشورت نمایید.
۷- در صورتیکه یک نوبت از مصرف دارو را فراموش کردید، به محض به یادآوردن فوراً آن را میل کنید. ولی اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرارسیده باشد، نوبت فراموششده را مصرف نکرده و برنامه عادی خود را از سر بگیرید. از دوبرابرکردن مقدار دارو خودداری کنید. - تداخلهای دارویی:
قبل از مصرف اين دارو، چنانچه از داروهاي زير استفاده ميکنید، پزشك خود را مطلع سازيد:
توپیرامات، زونیساماید و استازولامید ـ مصرف توأم این داروها با زیپمت® ممکن است باعث اسیدوز متابولیک گردد. لذا رعایت احتیاط ضروری است.
دیگوکسین ـ در مصرف همزمان، مقدار دیگوکسین در خون به میزان جزیی افزایش مییابد. بیماران تحت درمان با دیگوکسین باید به دقت مورد پایش قرار گیرند. تنظیم مقدار مصرف دیگوکسین یا زیپمت® توصیه نمیشود.
نیفدیپین ـ مصرف توأم داروها باعث افزایش مقدار متفورمین در خون و افزایش دفع ادراری آن میشود. بهنظر میرسد نیفدیپین میزان جذب متفورمین را افزایش میدهد.
سایمتیدین و سایر داروهای کاتیونی (مانند آمیلوراید، دیگوکسین، مرفین، پروکائین آمید، کینیدین، کینین، رانیتیدین، تریامترن، تری متوپریم، وانکومایسین) ـ در مصرف توأم این داروها با زیپمت®، تنظیم مقدار مصرف و پایش دقیق بیمار توصیه میشود.
داروهای افزایشدهنده قند خون مانند تیازیدها، سایر مدرها، کورتیکوستروئیدها، فنوتیازینها، داروهای تیروئید، استروژنها، داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی، فنی توئین، نیکوتینیک اسید، داروهای سمپاتومیمتیک، داروهای بلوکه کننده کانال کلسیم و ایزونیازید ـ در مصرف توأم این داروها با زیپمت®، کنترل دقیق میزان قند خون بیمار ضروری است. - موارد احتیاط:
۱- همیشه کارت شناسایی خود که نشان دهنده ابتلای شما به بیماری دیابت است را به همراه داشته باشید.
۲- برنامه رژیم غذایی و تمرینات ورزشی تجویز شده توسط پزشک را رعایت کنید. رژیم غذایی صحیح، تمرینات ورزشی منظم و آزمایش مرتب قند خون در اثربخشی این دارو دارای نقش موثری می باشد.
۳- مقدار قند خون را مطابق با دستور پزشک کنترل نمایید. در صورت افزایش یا کاهش مقدار قند خون در هنگام مصرف این دارو، با پزشک خود مشورت نمایید.
۴- مقدار مصرف دارو را بدون دستور پزشک افزایش ندهید.
۵- کنترل میزان قند خون در شرایط استرس مانند تب، عفونت، جراحت یا جراحی ممکن است دشوارتر باشد. در چنین شرایطی با پزشک خود مشورت نموده، بدون تجویز وی از تغییر مقدار مصرف دارو خودداری کنید.
۶- در هنگام مصرف این دارو، آزمایشات مربوط به قند خون ناشتا، هموگلوبین A1C و عملکرد کلیوی را انجام دهید. این آزمایشات به منظور پایش بیماری و یا کنترل عوارض جانبی صورت می گیرد. از این رو در فواصل منظم به پزشک مراجعه نمایید.
۷- متفورمین موجود در این دارو می تواند باعث یک عارضه نادر اما بسیار جدی بنام اسیدوز لاکتیک (تشکیل اسید لاکتیک در خون) گردد که حتی می تواند منجر به مرگ شود. اسیدوز لاکتیک یک مورد فوریت دار پزشکی است که باید در بیمارستان درمان گردد. در صورت مشاهده عوارض زیر که به علت اسیدوز لاکتیک رخ می دهد، مصرف دارو را قطع نموده و بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
– احساس ضعف و خستگی مفرط – درد عضلانی غیر معمول – اشکال در تنفس
– مشکلات معده یا روده همراه با تهوع و استفراغ و یا اسهال
– احساس سرما بخصوص در بازو و ساق – احساس گیجی یا منگی
– ضربان کند یا غیرعادی قلب
احتمال ابتلاء به اسیدوز لاکتیک تحت شرایط زیر افزایش می یابد:
– بیماریهای کلیه – بیماریهای کبد
– نارسایی احتقانی قلب که به درمان دارویی نیاز دارد – مصرف مقادیر بسیار زیاد الکل
– دِهیدراته شدن (از دست دادن مقادیر زیادی از مایعات بدن) که ناشی از تب، استفراغ یا اسهال است. دِهیدراسیون همچنین می تواند به علت تعریق زیاد حین فعالیت و تمرینات بدنی و عدم مصرف مقادیر کافی مایعات ایجاد شود.
– عکس برداری با اشعه ایکس با یا بدون مواد حاجب
– عمل جراحی – حمله قلبی، عفونت شدید یا حمله
– در افراد سالخورده بالاتر از 80 سال که عملکرد کلیوی آنها بررسی نشده است. - موارد منع مصرف:
سابقه واکنش حساسیتی شدید به زیپمت® یا سیتاگلیپتین مانند آنافیلاکسی یا آنژیوادم
سابقه واکنش حساسیتی به متفورمین هیدروکلراید
دیابت نوع یک
– اسیدوز متابولیک حاد یا مزمن شامل کتواسیدوز دیابتی همراه با و یا بدون اغماء و افزایش کتون ها در خون یا ادرار
– بیماری شدید و یا اختلال عملکرد کلیه که ممکن است ناشی از شرایطی چون کولاپس قلبی عروقی (شوک)، انفارکتوس حاد میوکارد و یا سیتی سمی باشد
– بیماری شدید، حاد یا مزمن کبد
– در بیماران تحت بررسی های رادیولوژی با تزریق عضلانی مواد کنتراست یُد دار
– سوختگی های شدید
-از دست دادن شدید آب بدن
-عفونت شدید
-جراحی بزرگ
– ضربات شدید
-در شرایطی که کاهش میزان اکسیژن خون وجود دارد
– در بیماران با سن بالاتر از 80 سال
-مصرف مقادیر بسیار زیاد نوشابه های الکلی