با توجه به ادامه گسترش عفونت ویروس کرونا در ایران و جهان و برخی شباهت‌های میان عفونت با ویروس کرونا و آنفلوانزا، مقایسه این دو می‌تواند جالب باشد. هر دو ویروس باعث عفونت دستگاه تنفسی می‌شوند، اما این کجا و آن کجا؟
در این مقاله تفاوت‌ها و شباهت‌های سرایت، بیماری و درمان را در مورد این دو نوع عفونت ویروسی بیان می‌کنیم.
شباهت ویروس کرونا و ویروس آنفلوانزا
شباهت نخست: هر دو ویروس علائم و نشانه‌های بسیار مشابه در بدن ایجاد می‌کنند
هر دو ویروس بیماری تنفسی به‌وجود می‌آورند. شدت علائم حاصل از هر دو می‌تواند در دو سر طیف قرار بگیرد: از بی علامت و خفیف تا شدید و منجر به مرگ.
شباهت دوم: راه‌های انتقال هر دو ویروس یکسان است
هر دو ویروس از سه راه می‌توانند انتقال یابند:
- تماس مستقیم
- ریز قطرات تنفسی
- اجسام آلوده
به همین دلیل، موارد بهداشتی برای پیشگیری از هر دو عفونت، بسیار مشابه و به شرح زیر است:
- شستشوی دست‌ها
- رعایت نکات بهداشتی در هنگام سرفه و عطسه (پوشاندن بینی و دهان با دستمال و دور انداختن سریع آن)
- رعایت فاصله‌گذاری بین فردی
- ضدعفونی اجسامی که زیاد لمس می‌شوند
تفاوت ویروس‌های کرونا و آنفلوانزا
سرعت انتقال
تفاوت مهم این دو ویروس در سرعت انتقال آن‌هاست. بدین ترتیب:
- دوره نهفتگی (فاصله زمانی بین ورود ویروس به بدن تا پیدایش علائم بیماری) آنفلوانزا به‌طور میانگین کوتاه‌تر است
- یک نفر بیمار است و یک فرد سالم را آلوده می‌کند. از بیماری نفر اول تا ظهور بیماری در دومین فرد مدتی طول می‌کشد. این زمان برای آنفلوانزا نسبت به عفونت با ویروس کرونا کوتاه‌تر است.
فاصله زمانی بین دو بیمار که ویروس از یکی به دیگری منتقل شده (طبق توضیح کامل بالا)، در آنفلوانزا 3 روز و در عفونت با ویروس کرونا 5 تا 6 روز است. همه این اطلاعات نشان می‌دهد که گسترش آنفلوانزا سریع‌تر از کرونا اتفاق می‌افتد.
ویروس آنفلوانزا، هم در مدت کوتاهی پیش از آغاز علائم، هم در 3 تا 5 روز نخست بروز نشانه‌های بیماری، از فرد آلوده به دیگران سرایت می‌کند. اما امکان انتقال ویروس کرونا هم در 24 تا 48 ساعت پیش از آغاز علائم و هم پس از آغاز بروز علائم بیماری وجود دارد.
هر فرد بیمار چند فرد سالم را آلوده می‌کند
یک نفر که به ویروس کرونا آلوده است، به‌طور میانگین دو تا 2.5 فرد سالم را واگیر می‌کند و این عدد برای آنفلوانزا کمتر است.
یادآوری کنیم که این اعداد حدودی هستند و به‌طور حتم، انتقال ویروس به عوامل زیادی مانند مکان و شرایط زمانی بستگی دارد و تأثیر عوامل متعدد یک مقایسه مستقیم و قطعی را دشوار می‌سازد.
کودکان و این دو عفونت ویروسی
کودکان مهم‌ترین کسانی هستند که ویروس آنفلوانزا را در جامعه گسترش می‌دهند.
در مورد ویروس کرونا اطلاعات اولیه حاکی از این بود که انتقال ویروس از بزرگسالان به خردسالان صورت می‌گیرد و تعداد کمی از افراد بین نوزادی تا 19 سالگی علائم بالینی را از خود نشان می‌دهند و چنین پنداشته شده بود که کودکان کمتر از بزرگسالان به ویروس آلوده می‌شوند.
اطلاعات تازه‌تری که توسط مرکز بیماری‌های واگیردار آمریکا منتشر شده نشان می‌دهد درصد افراد زیر 18 سال که با ویروس کرونا آلوده می‌شوند با بزرگسالان تفاوتی ندارد. اما در مقایسه با بزرگسالان درصد بیشتری از کودکان بی علامت می‌مانند یا علائم بسیار خفیف نشان می‌دهند.
به همین دلیل همه مسئولین بهداشتی جهان تأکید می‌کنند که کودکان هم مانند بزرگسالان همه موارد بهداشتی از جمله فاصله‌گذاری بین فردی را رعایت نمایند.
علائم یکسان ولی شدت‌های متفاوت
ویروس کرونا و آنفلوانزا هر دو علائم مشابهی در بیمار ایجاد می‌کنند، اما درصد کسانی که به علائم شدید دچار می‌شوند بسیار متفاوت است.
در عفونت با ویروس کرونا 80 درصد افراد علائم خفیف دارند یا بی علامت هستند؛ 15 درصد دچار عفونت شدید می‌شوند و به اکسیژن نیاز پیدا می‌کنند و 5 درصد تحت درمان با دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) قرار می‌گیرند.
درصد کسانی که با ویروس آنفلوانزا به مرحله بسیار شدید می‌رسند کمتر است.
گروه‌های پرخطر
افراد زیر در صورت ابتلا به آنفلوانزا بیشتر در معرض عفونت شدید هستند:
- کودکان
- بانوان باردار
- کهنسالان
- کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند
- کسانی که به هر دلیل دستگاه ایمنی‌شان ضعیف است
طبق اطلاعات کنونی به نظر می‌رسد سه گروه پایین‌تر (3 و 4 و 5) در صورت ابتلا به عفونت با ویروس کرونا بیشتر در معرض علائم شدید هستند.
درصد مرگ‌ومیر
آنچه واضح است میزان مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا از مرگ‌ومیر آنفلوانزا بیشتر است.
برای صحبت درباره درصد قطعی مرگ و میر ویروس کرونا باید کمی صبر کنیم، اما شکی نیست که میزان مرگ و میر ناشی از آن به دسترسی و کیفیت مراقبت‌های پزشکی بستگی دارد و به همین دلیل بسیار متفاوت است.
درحالی‌که درصد مرگ‌ومیر در صورت ابتلا به آنفلوانزای فصلی حدود 0.1 درصد است، طبق اطلاعات کنونی به‌طور میانگین حدود 3 تا 4 درصد مبتلایان به عفونت با ویروس کرونا جان می‌بازند.
تفاوت درمان ویروس کرونا و آنفلوانزا
تا این لحظه هیچ راهکار درمانی یا واکسن اختصاصی برای عفونت با ویروس کرونا مجوز بین‌المللی نگرفته است. باوجود این، چند ده ماده موثر و واکسن در مراحل طراحی یا پژوهش آزمایشگاهی، جانوری یا انسانی هستند.
آنفلوانزا یک عفونت بسیار شناخته‌شده است که برای پیشگیری و درمان آن چندین واکسن و داروی ضدویروس مجوزهای کشوری و بین‌المللی دارند.
باید خاطرنشان کرد واکسن آنفلوانزا هیچ تأثیری در پیشگیری از عفونت با ویروس کرونا ندارد، اما بهتر است هرسال برای پیشگیری از آنفلوانزا این واکسن دریافت شود.
.
منبع: World Health Organization and Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
سلام. وقت شما بخیر. من یک پسر ۱۲ساله سالم دارم. سوالم اینه که آیا در پاییز آینده براش واکسن آنفلوانزا بزنم؟ و آیا واکسن آنفلوانزا هیچ اثر مثبت یا منفی روی مقاومت بدن در مقابل کرونا داره؟
درود. سازمان بهداشت جهانی و مرکز بیماری‌های واگیردار آمریکا هر دو پیشنهاد می‌کنند همه افراد بالای شش ماه سن حتی سالم‌ترین افراد بجز کسانی که به اجزای واکسن آنفلوانزا آلرژی شدید دارند واکسن آنفلوانزای همان سال را دریافت کنند. خوب است بدانید چندین سال است برپایه انواع شایع ویروس‌های آنفلوانزا در آن سال نسبت به تهیه واکسن مربوطه برای همان انواع در هر سال اقدام می‌شود. یعنی پاییز امسال باید واکسن سال21-2020 تزریق شود. همان گونه که در این پست ملاحظه فرمودید ویروس آنفلوانزا و کرونا دو نوع ویروس متفاوت هستند بنابراین واکسن آنفلوانزا تاثیری روی پیشگیری از عفونت کرونا ندارد، اما به جهت پیشگیری از آنفلوانزا تشخیص عفونت احتمالی کرونا را تسهیل می‌کند.