درد چیست ؛ بررسی انواع درد

با وجود اینکه کلمه‌ی درد حس ناخوشایندی در ذهن القا می‌کند، باید به جنبه‌های مثبت آن هم نگاه کنیم. اگر فرض کنیم زندگی یک جاده‌ی پرپیچ و خم است، ممکن است جایی از این جاده تخریب شده و خطر سقوط وجود داشته باشد و این درحالی است که شما تخت ‌گاز به سمت آن می‌روید. باید هشداری وجود داشته باشد تا به شما بفهماند که یک جای کار می‌لنگد و باید در مسیرتان تجدیدنظر کنید.

تعریف درد

درد یک علامت هشداردهنده است که به ما می‌گوید مشکلی وجود دارد. در بعضی موارد با وجود جست‌وجوهای فراوان نمی‌توان فهمید منشأ و علت درد چیست و به همین دلیل درمان درد به راحتی امکان پذیر نخواهد بود. در هر حال لازم است که نسبت به دردها حساس باشیم و علت آن ها را پیگیری کنیم.

دردها به دو شکل مزمن و حاد خود را نشان می‌دهند.

درد حاد به صورت ناگهانی و شدید بروز پیدا می‌کند و عموماً منشأ آن مشخص است (مثلاً زخم یا سوختگی).  این دردها در اکثر موارد پس از درمان ضایعه از بین می‌روند.

دردهای مزمن برای مدت زمان طولانی با ما همراه هستند. این دردها در بسیاری از موارد منشأ مشخصی ندارند و می‌توانند خفیف یا متوسط باشند. دردهای مزمن عموماً بیش از چند ماه طول می‌کشند و ممکن است ممتد نباشند مثل سردرد میگرن که ممکن است مثلاً هفته‌ای یک بار فرد را درگیر کند. درمان درد مزمن گاهی با دردسرهای زیاد همراه می‌شود، چون منشأ آن دقیقاً مشخص نیست و گاهی دلیلی برای آن پیدا نمی‌شود. در چنین مواردی پزشکان این دردها را به دردهای روان‌تنی (دردها و بیماری‌هایی که به حالت روانی فرد متصل هستند) نسبت می‌دهند، اما باز هم باید به دنبال منشأ درد باشیم و درمان درد را پیدا کنیم.

انواع درد

به طور کلی ما با دو نوع درد مواجه هستیم که نوع اول دردهای بافتی و نوع دوم دردهای عصبی هستند.

قطعاً شما هم حس کاملاً متفاوت این دو دسته را تجربه کرده‌اید. اما این دردها چه تفاوت‌هایی دارند و چگونه بدن را درگیر می‌کنند؟

1.     دردهای بافتی

این نوع درد توسط گیرنده‌های دردی دریافت می‌شود که نسبت به دما، لرزش، واکنش‌های شیمیایی و کشیدگی در سلول‌های آسیب‌دیده حساس هستند و هر تغییر کوچکی باعث تحریک آن‌ها می‌شود. دردهای بافتی دو دسته هستند: دردهای جسمی و دردهای احشایی.

دردهای جسمی دردهایی هستند که در عضلات، مفاصل، استخوان‌ها، پوست و رباط‌ها احساس می‌کنیم. مثلا رگ به رگ شدن و ضربه‌خوردن عضلات این دردها را ایجاد می‌کند. گیرنده‌های درد جسمی، نسبت به سرما و گرما، کشیدگی در عضلات، لرزش و سوزش حساس هستند و اگر ناحیه‌ی درد تحریک شود یا فشار داده شود، درد شدیدتر می‌شود. مثلاً کمردرد ناشی از زمین خوردن یک درد جسمی است.

درد احشایی دردهای داخلی هستند و از درون حفره‌های بدن حس می‌شوند. ما در بدن‌مان سه حفره‌ی داخلی داریم که عبارتند از قفسه‌ی سینه (شامل شش‌ها و قلب)، شکم (شامل روده، معده، طحال، کبد و کلیه) و لگن خاصره (شامل تخمدان‌ها، رحم و مثانه). سوزش، کشیدگی، نبود اکسیژن و کاهش خون‌رسانی محرک‌هایی هستند که باعث ایجاد درد احشایی می‌شوند.

2- دردهای سیستم عصبی

این دردها ناشی از آسیب یا درگیری و تحریک دستگاه عصبی و رشته‌های اعصاب هستند. آسیب عصب به علت زونا، دیابت، بیرون زدگی دیسک بین مهره‌های ستون فقرات، آسیب نخاع، التهاب پرده‌های نخاع و شیمی درمانی می‌تواند دردهای عصبی ایجاد کند. این دردها می‌توانند بصورت سوزشی و تیرکشنده یا خواب رفتن و احساس مورمور و گزگز بروز کنند.

بهترین راه تسکین درد چیست؟

همانطور که گفتیم باید به دنبال پیدا کردن منشأ و درمان درد باشیم، اما تحمل درد عذاب‌آور است و همه‌ ما به دنبال راهی برای تسکین درد هستیم. برای تسکین درد نیاز است از مسکن‌ها استفاده شود که دو نوع مخدر و غیر مخدر دارند.

مسکن‌های مخدر برای تسکین درد‌های شدید (مثلاً بعد از جراحی سرطان) و در کم‌ترین دوز استفاده می‌شوند و به دلیل سوءمصرف آن‌ها، در دسترس عموم مردم قرار ندارند.

مسکن‌های غیر مخدر نیاز به تجویز پزشک ندارند و به راحتی می‌توان آن‌ها را از داروخانه تهیه کرد. این نوع مسکن شامل ترکیبات استامینوفن و ضدالتهاب‌های غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن، دیکلوفناک، پیروکسی‌کام و مفنامیک اسید) هستند.

حالا که دردها را بهتر شناختیم و فهمیدیم که کارشان به نوعی محافظت از سلامتی ماست، شاید بتوانیم با آن‌ها بهتر کنار بیاییم. پس درمان درد را جدی بگیریم و برای تسکین درد به شیوه‌های غیرعلمی متوسل نشویم.