دیابت و کرونا ؛ افت قند خون در کرونا

مدیریت دیابت در روزهای شیوع ویروس کرونا، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

ما افراد مبتلا به دیابت باید به موارد زیر توجه داشته باشیم:

• عدم قطع داروی مصرفی،
• استفاده صحیح از داروهای کنترل‌کننده قند خون،
• داشتن ذخیره دارویی کافی درمنزل

لازم نیست به سبب شیوع عفونت کرونا، داروهای کنترل‌کننده قند خون (انسولین یا قرص) که توسط پزشک تجویز شده، تغییر یابد؛ پس ما افراد مبتلا به دیابت باید مطابق گذشته و طبق نظر پزشک به مصرف داروهای خود ادامه دهیم.

چنانچه به دلیل ابتلا به عفونت کرونا در بیمارستان بستری شویم، شرایط ناپایداری پیدا کنیم و به دلیل شدت مشکلات تنفسی به دستگاه تنفس مصنوعی احتیاج داشته باشیم، از داروهای خوراکی دیابت نمی‌توانیم استفاده کنیم. در این شرایط، با نظر تیم درمان، تزریق انسولین برای ما شروع می‌شود.

برای ما افراد مبتلا به دیابت، مدیریت مشکلات تنفسی ایجادشده در سیر عفونت کرونا، نباید منجر به غفلت از کنترل و مدیریت دیابت شود، زیرا چگونگی کنترل قند خون ما در روند بهبودی تأثیر می‌گذارد.

بیشتر ما، در هنگام ابتلا به عفونت با ویروس کرونا، علائم شدید و بدحالی را تجربه نمی‌کنیم که نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشیم.

یعنی همچنان توان غذا خوردن داریم و بنابراین می‌توانیم از قرص‌های تجویز شده توسط پزشک برای کنترل قند خون استفاده کنیم. مگراینکه با توجه به بیماری، میزان کنترل قند خون و شرایط جسمی، پزشک معالج تصمیم دیگری بگیرد.

اگر به عفونت از جمله عفونت با ویروس کرونا مبتلا شویم، قند خون ما در نوسان خواهد بود؛ زیرا از یک طرف، عفونت اثر افزایشی روی قند خون دارد و از طرف دیگر، کم‌اشتهایی ناشی از ابتلا به عفونت باعث کاهش قند خون می‌شود.

به همین دلیل، لازم است تعداد دفعات اندازه‌گیری قند خون بیشتر شود تا تیم پزشکی با توجه به تغییرات قند خون، تشخیص از دست دادن آب بدن یا بروز تهوع و بی‌اشتهایی، بتواند درباره داروهای مصرفی تصمیم‌گیری کند. از این رو، همراه داشتن و استفاده از یک دستگاه مطمئن برای تست قند خون به طور منظم اهمیت زیادی دارد.

علائم شدیدتر عفونت کرونا در مبتلایان دیابت

به‌طور کلی، عفونت با ويروس SARS-CoV-۲ یا همان ویروس کرونای کنونی در افراد مبتلا به ديابت، بیشتر ممکن است علائم شديدتر و عوارض جدی‌تری را به همراه داشته باشد.

به عبارت دیگر، در افراد دارای دیابت احتمال ابتلای بيشتر به عفونت کرونا وجود ندارد، بلکه اگر دچار عفونت کرونا شوند، احتمالا علائم آن شدیدتر خواهد بود.

عفونت با ویروس کرونا در مبتلایان به ديابت نوع ۱، نسبت به ديابت نوع ۲

در حال حاضر مشخص نيست که شدت علائم ناشی از عفونت با ویروس کرونا، فقط بسته به نوع ديابت، متفاوت باشد.

به‌نظر می رسد در هر نوعی از ديابت، فاکتورهای زمينه‌ای ديگری مثل سن و وجود عوارض مزمن دیابت، سير عفونت را تعیین می‌کنند.

البته در افراد مبتلا به هر نوع ديابت حتی بدون عوارض مزمن، پيامدها نسبت به افراد غيرديابتی جدی‌تر و وخیم‌تر است.

عفونتی خطرناک‌تر از آنفلوانزای فصلی

در هر فردی، از جمله افراد مبتلا به ديابت، علائم و عواقب عفونت کرونا نسبت به آنفلوانزای فصلی شديدتر است، اگرچه توصيه‌های بهداشتی مشابه آنفلوانزاست (به عنوان نمونه، شستن مکرر دست‌ها).

به همین دلیل، افراد مبتلا به ديابت قبل از اين که دچار عفونت شوند، بايد تمهيدات زير را مد نظر قرار دهند:

• چگونگی دسترسی آسان به مراکز بهداشتی-درمانی
• تهيه ليستی از داروها و مقادير مصرف روزانه
• به همراه داشتن پد الکل يا ژل ضدعفونی

بهتر است در طول دوران شیوع کرونا به منظور کاهش رفت و آمدها، با صلاحديد پزشک معالج، نسخه اضافه برای داروهای ضروری همانند انسولين داشته باشیم که بتوانیم آن را تجديد نمايیم.

نکات مهم در مورد عفونت کرونا در مبتلایان به ديابت

نباید فراموش کنیم که برخی نکات هم همیشه برای افراد مبتلا به دیابت، اهمیت دارند:

1. فراهم نمودن مواد کربوهيدراتی (مثل آب نبات) با قند ساده برای مواقعی که دچار افت قند خون می شویم، چون افت قند خون خطرناک‌تر از قند خون بالا و نيازمند درمان سريع است.
2. کنترل قند خون با گلوکومتر
3. مصرف مايعات کافی

شک به ابتلا به عفونت کرونا در مبتلایان به دیابت

فرد مبتلا به ديابت، چنانچه احتمال می‌دهد به عفونت کرونا (COVID-۱۹) مبتلا شده باشد، باید با تيم پزشکی (شماره تلفن ۴۰۳۰) تماس گرفته و موارد زير را با آنها در ميان بگذارد:

• قند خون اندازه‌گيری شده با گلوکومتر
• اندازه‌گيری کتون ادرار، در صورت امکان
• ميزان مايعات مصرفی در روز
• بيان شفاف علائم، مثلا احساس تهوع بدون استفراغ
• مشورت در مورد چگونگی ادامه مصرف داروها

چه زمانی به اورژانس تلفن بزنیم؟

با بروز علائم هشدار دهنده زير، سريعا با تلفن اورژانس کشور (در ایران ۱۱۵) تماس گرفته شود:

• تنگی نفس يا کبود شدن لب و دهان
• احساس درد يا فشار در قفسه سينه
• احساس خواب آلودگی يا گيجی شديد

عدم تغییر داروها در صورت ابتلا به عفونت کرونا

هنوز راهنمای بالينی اختصاصی در مورد تغییر داروها در صورت ابتلا به عفونت کرونا در افراد دارای دیابت منتشر نشده است.

بنابراین بهتر است مبتلایان به دیابت با دقت بیشتری نکات بهداشتی پیشگیری از عفونت کرونا را رعایت کنند و در صورت ابتلا به عفونت با ویروس کرونا بدون مشورت پزشک هیچ تغییری در داروهای مصرفی ندهند.

منبع: برگرفته از توصیه‌های دکتر سید عادل جاهد، فوق تخصص بیماری‌های غدد درون‌ریز و متابولیسم، عضو هیئت موسس و هیئت مدیره انجمن آموزشی دیابت گابریک

IR-0921-ABD-5964-WE