علت لرزش دست چیست؛ علائم و نشانه ها و روش های درمان

منظور از لرزش انقباض‌های غیرارادی و منظم عضلات است که باعث می‌شود قسمتی از بدن مثلا دست‌ها بلرزد. لرزش دست یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که با آن مواجه می‌شویم؛ که بعضی اوقات کاملا نرمال و خوش‌خیم است و یا می‌تواند مطرح کننده یک مشکل جدی باشد. لرزش دست می‌تواند با بیماری پارکینسون اشتباه گرقته شود.

به نوعی از لرزش دست که از همه شایع‌تر است و دلیل مشخصی برای آن وجود ندارد لرزش دست اولیه گفته می‌شود.

همه ما حداقل درجات خفیفی از لرزش دست را داریم که به اندازه‌ای کم است که در حالت عادی متوجه آن نمی‌شویم. لرزش دست‌ها در صورتی که دستمان را به صورت کشیده در مقابل بدن قرار دهیم، هنگام استرس و اضطراب، قرار گرفتن در معرض سرما، افزایش سن، بعد از مصرف کافئین و دخانیات بیشتر دیده می‌شود.

عوامل خطری که شانس ابتلا ما به لرزش دست را زیاد می‌کنند شامل ژنیتک و افزایش سن است.

لرزش دست می‌تواند از والدین به ما منتقل شود. از طرفی با افزایش سن به خصوص از سنین ۴۰ سالگی به بعد لرزش دست‌ها بسیار شایع است.

مهم‌ترین علل لرزش دست چیست؟

همان طور که گفتیم لرزش دست‌ها می‌تواند نرمال باشد یا به عنوان نشانه‌ای از بیماری‌های سیستم عصبی، عوارض برخی داروها و یا مشکلات سلامتی در نظر گرفته شود.

چند مورد از مهمترین علل لرزش دست را در ادامه بیان خواهیم کرد.

لرزش طبیعی و افزایش یافته دست

دلایلی که باعث افزایش لرزشی که به صورت طبیعی در دست‌های ما وجود دارد، می‌‌شود شامل موارد زیر است:

• استرس
• اضطراب
• خستگی
• کمبود خواب
• دریافت مقدار زیادی کافئین
• انجام ورزش‌های قدرتی
• تیروئید پرکار

مشکلات سیستم عصبی

لرزش دست می‌تواند در نتیجه مشکلات عصبی در نواحی عمقی مغز که مسئول حرکات بدن است به وجود بیاید. مثل موارد زیر:

• بیماری پارکینسون
• ام اس
• سکته‌ مغزی
• آسیب مغزی به دنبال ضربه
• دیستونی: دیستونی هم نوعی انقباضات غیر عادی عضلات بدن است که بر خلاف لرزش حرکات نامنظم و پرشی است. همراه دیستونی می‌تواند لرزش هم وجود داشته باشد به صورت ترکیبی.

بیشتر بخوانید: علت به وجود آمدن بیماری ام اس چیست؟

مشکلات سلامتی

برخی مشکلات ایجاد کننده لرزش دست شامل موارد زیر است:

• سوء مصرف الکل
• افسردگی یا اختلالات استرسی پس از حادثه
• مسمومیت با جیوه
• اختلال عملکرد کبد یا کلیه
• اضطراب و حمله پانیک
• پرکاری تیروئید

بیشتر بخوانید: نشانه های افسردگی چیست؟ علائم افسردگی و ناراحتی اعصاب را در این مطلب بخوانید. 

داروهایی که لرزش دست ایجاد می‌کنند

بعضی از داروها که باعث ایجاد لرزش دست می‌شوند در اینجا نام می‌بریم:

• بعضی از داروهای آسم
• بعضی داروهای مربوط به بیماری های روان
• داروهای کنترل کننده تشنج
• داروهای کنترل کننده ریتم قلب
• داروهای مربوط به سرطان‌ها
• داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
• کورتیکواستروئیدها
• بعضی آنتی بیوتیک ها

چرا باید لرزش دست را جدی بگیریم؟

همانطور که گفتیم لرزش دست می‌تواند مطرح کننده شرایط جدی آسیب سلامتی یا عوارض داروها باشد. بنابراین بهتر است در صورت وجود لرزش دست آن را جدی بگیریم و به پزشک مراجعه کنیم.

انواع لرزش دست

دو نوع اصلی لرزش دست داریم:

• لرزش در زمان استراحت: زمانی که عضلات در حالت استراحت قرار دارند به وجود می‌آید.
• لرزش در زمان حرکت: زمانی که عضلات برای انجام دادن کاری منقبض می‌شوند ایجاد می‌شود و نسبت به لرزش در زمان استراحت شیوع بیشتری دارد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر به صورت ناگهانی دچار لرزش دست قابل توجه شدیم، یا اگر از قبل لرزش دست داشته‌ایم و لرزش دستمان شدیدتر شده یا با فعالیت‌های روزمره‌مان تداخل پیدا کرده بهتر است در اولین فرصت به پزشک به مراجعه کنیم.

روش های درمان لرزش دست

اگر علت لرزش دست‌ها مشخص باشد با درمان عامل زمینه‌ای لرزش هم برطرف می‌شود اما در صورتی که لرزش دست ما از نوع اولیه باشد درمان قطعی برای آن وجود ندارد و فقط می‌توان با استفاده از برخی اقدامات یا داروها از شدت آن کم کرد.

داروهای مورد استفاده در درمان لرزش دست بعضی از داروهای ضدتشنج به تنهایی یا به صورت ترکیب با داروهایی مثل پروپرانولول است که با نظر پزشک تجویزمی‌شوند.

گاهی اوقات پزشک ار سم بوتولینوم یا همان بوتاکس استفاده می‌کند که عضله‌ای که به طور مداوم منقبض می‌شود ضعیف کند و از شدت لرزش کم کند.

علاوه بر این‌ها یک سری دستگاه‌هایی تولید شده‌اند که استفاده از آن‌ها به انجام کارهای روزمره ما کمک می‌کند.

بنا بر صلاح دید پزشک از روش‌های جراحی هم می‌توان برای کنترل لرزش دست استفاده کرد.

توصیه‌های لازم برای کاهش لرزش دست

لرزش دست نوع اولیه خطرناک نیست اما به مرور زمان می‌تواند برای ما آزاردهنده باشد. یک سری راهکارهای پیشنهاد شده برای کاهش لرزش دست را در اینجا مطرح می‌کنیم:

• اجتناب از مصرف الکل و کافئین
• تا حد امکان از قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا دوری کنیم.
• استفاده از تکنیک‌های آرام کردن ذهن مثل یوگا
• با پزشک معالج خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنیم و ممکن است شرایط لرزش دست را تشدید کند مشورت کنیم.
• ورزش‌های قدرتی انجام ندهیم.
• به طور مرتب و در ویزیت‌های تعیین شده به پزشک معالجمان مراجعه کنیم تا بتواند شرایط ما را تحت نظر داشته و درمان مناسب تجویز کند.
• یاد بگیریم چه مواردی لرزش دست ما را تشدید می‌کند و از آن‌ها دوری کنیم.
• از دستگاه‌هایی که می‌تواند ما را با شرایط لرزش دست وفق دهد استفاده کنیم.

راه های پیشگیری از لرزش دست ها

در صورتی که لرزش دست ما از نوع اولیه باشد، به صورت غیر قابل پیش بینی اتفاق می‌افند بنابراین نمی‌توانیم از بروز آن پیشگیری کنیم. مگر اینکه علل دیگری که نام بردیم مطرح باشد که باید عامل زمینه‌ای به وجود آورنده آن اصلاح شود.

منابع: hopkinsmedicine , clevelandclinic , medicalnewstoday , nhs.uk , mayoclinic

IR-0125-ABD-9163-AS