ویروس کرونا با نام SARS-CoV-2 که عامل همه‌گیری اخیر در جهان است، نخستین بار در چین گزارش شد.
علائم عفونت با ویروس کرونا میتواند از حالت کاملاً بدون علامت تا بسیار شدید و در نهایت مرگ متغیر باشد.
تشخیص عفونت کرونا
اگر سابقه تماس با فردی بیمار را داریم یا نشانه‌های عفونت با ویروس کرونا در ما بروز کرد، حتماً با پزشک معالج یا تلفن 4030 تماس بگیریم. یا اطلاعات خود را در سامانه اینترنتی خودارزیابی بیماری کرونا ثبت کنیم. برای تشخیص عفونت با ویروس کرونا از مشاهده علائم بیمار (مانند تب، سرفه، تنگی نفس و …)، نتایج رادیولوژی، سی‌تی اسکن ریه‌ها و برخی تست‌های آزمایشگاهی می‌توان استفاده کرد. شایان ذکر است استفاده از تست‌های پی‌سی‌آر (PCR)، راه اصلی و قطعی تشخیص عفونت کرونا محسوب میشود. PCR مخفف عبارت انگلیسی Polymerase Chain Reaction است و به نوع خاصی از آزمایش، برای تشخیص وجود اجزای ویروس در بدن اطلاق می‌گردد.
تست کرونا
شاخص‌هایی که سبب میشوند تست کرونا (آزمایش تشخیص عفونت کرونا) از سوی کادر پزشکی برای ما درخواست شود، بر حسب منطقهای که در آن زندگی میکنیم، متفاوت است.
از سوی دیگر خصوصیات پزشکی هر فرد برای درخواست تست کرونا در نظر گرفته میشود، مثلاً قرار داشتن در زمره افراد پرخطر که احتمال بروز علائم شدید عفونت با ویروس کرونا در آن‌ها بیشتر است.
برای انجام تست کرونا، از بینی بیمار با استفاده یک سواب بلند (بسیار شبیه گوش پاک‌کن) نمونه تهیه و به آزمایشگاه ارسال میشود. اگر بیمار در هنگام سرفه، دفع خلط نیز داشته باشد، می‌توان آن را هم برای بررسی وجود ویروس کرونا به آزمایشگاه فرستاد.
چند نوع آزمایش خون برای تشخیص اجزای ویروس کرونا یا آنتی‌بادی ضدویروس (پادتن یا همان ماده تولیدی توسط سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروس) هم گاهی انجام میشود.
درمان کرونا ویروس
در حال حاضر، داروی اختصاصی علیه ویروس کرونا موجود نیست، بنابراین، درمان خاصی هم در دسترس نیست.
آنتی بیوتیک‌ها بر روی عفونت‌های ویروسی مانند عفونت کرونا، اثر ندارند و محققین در سراسر دنیا برای یافتن داروی مناسب، در حال پژوهش هستند.
هم اکنون در کشور ما هم با نظر متخصصین امر و بر پایه پژوهش‌ها و تجارب کشوری و بین‌المللی، دستورالعمل اجرایی درمان بیماران مبتلا به عفونت کرونا تهیه‌شده است. این دستورالعمل هرازگاهی بازبینی می‌گردد و تغییرات لازم در آن انجام میشود.
مهم‌ترین داروهایی که در بیماران مبتلا به عفونت با ویروس کرونا استفاده میشوند، داروهای ضدویروس و داروهای کاهش‌دهنده التهاب هستند.
امروزه، درمان کرونا، به‌منظور بهبود نشانه‌های بیماری انجام میشود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از داروهای ضد تب و ضد درد یا مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن.
- داروهای ضد سرفه
- توصیه به استراحت و مصرف مایعات.
شواهد علمی کافی برای منع مصرف ایبوپروفن یا دیگر داروهای ضدالتهاب غیرکورتونی (موسوم به NSAID) در عفونت کرونا منتشر نشده است.
اقدامات درمانی علیه عفونت کرونا
در مواردی که عفونت کرونا با علائم خفیف همراه است، با استراحت در منزل و درمان علامتی درد، تب و سرفه، می‌توان امیدوار بود که بیماری وارد مراحل شدیدتر نمی‌شود. با ظهور علائم متوسط شاید تجویز برخی داروها مانند داروهای ضدویروس وسیع‌الطیف (موثر روی انواع مختلف ویروس) توسط پزشک معالج موثر باشد.
اگر علائم تنفسی فرد مبتلا به ویروس کرونا شدید شود، شاید لازم باشد فرد برای مراقبت ویژه در بیمارستان بستری شود. گاهی مشکلات تنفسی بیمار به اندازه‌ای شدید میشود که لازم است از دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) استفاده شود.
درمان پس از ظهور علائم عفونت کرونا
اگر به علائم خفیف عفونت کرونا دچار هستیم، ممکن است به ما توصیه شود که تا زمان بهبودی کامل، در خانه بمانیم و به‌این‌ترتیب از انتشار بیماری جلوگیری کنیم.
در این صورت، باید تا حد امکان، خود را از بقیه افراد خانواده جدا کنیم. در هنگامی‌که در کنار دیگران هستیم، باید حتماً از ماسک استفاده نماییم. بهتر است محل خواب و استحمام خود را از بقیه افراد خانواده جدا کنیم.
به‌طور مداوم نشانه‌ها و سیر بیماری خود را با پزشک در میان بگذاریم و در صورت توصیه پزشک برای مراقبت‌های پزشکی، مراجعه حضوری داشته باشیم.
ضروری است در صورت تشدید علائم عفونت کرونا با تلفن 4030 یا 115 تماس بگیریم.
چنانچه در منزل استراحت میکنیم، بدون مشورت با پزشک، دوره جداسازی خود از افراد دیگر (قرنطینه فردی) را پایان ندهیم.
پلاسما درمانی
روش دیگری که گاهی جهت درمان بیماران مبتلا به علائم شدید عفونت کرونا به کار می‌رود، تزریق پلاسما نام دارد.
پلاسما، بخش مایع خون است که گلبول‌های سفید و قرمز آن جداسازی شده است. پلاسمای بیمارانی که از عفونت کرونا بهبودیافته‌اند، دارای پادتن ضدویروس کروناست.
انتقال این پادتن به شخص دچار عفونت کرونا، توان دستگاه ایمنی فرد را در مبارزه با ویروس کرونا افزایش میدهد.
لازم است پلاسمای موجود، قبل از تزریق، حتماً به لحاظ وجود احتمالی سایر ویروس‌ها بررسی شود تا سبب انتقال بیماری دیگری به دریافت‌کننده پلاسما نشود.
اثربخشی این روش درمانی، در حال تحقیق و بررسی است.
پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا
رعایت احتیاط و انجام اقدامات بهداشتی میتواند احتمال بروز عفونت با ویروس کرونا را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهد.
موارد توصیه شده توسط پزشکان و سازمان بهداشت جهانی عبارت‌اند از:
- دوری از اجتماعات و اماکن پرتراکم و شلوغ
- پرهیز از تماس نزدیک با افراد بیمار و دارای نشانه‌های بیماری
- ماندن در خانه و رعایت فاصله فیزیکی با افراد
نکته: رعایت نکته بالا اهمیت بسیار زیادی دارد. به‌ویژه اگر عفونت کرونا در شهر محل سکونت ما در حال گسترش یافتن است یا جزو افراد پرخطر برای بروز علائم شدید عفونت کرونا هستیم.
به خاطر داشته باشیم که افراد بدون علامت که از ناقل بودن خودآگاهی ندارند، ممکن است سبب انتشار ویروس در محیط و انتقال بیماری به افراد دیگر شوند.
- شستن مداوم دست‌ها با آب و صابون به مدت 20 ثانیه یا ضدعفونی با ژل یا محلول الکلی (در صورت عدم امکان شستن دست‌ها)
- پوشاندن دهان و بینی با ماسک پارچه‌ای غیر طبی در مکان‌های شلوغ و پرتراکم، مانند سوپرمارکت‌ها
نکته: استفاده از ماسک جراحی یا ماسک N-95 برای افرادی که در درمانگاه‌ها یا مراکز پزشکی مشغول کار هستند، لازم است.
- پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه با آرنج یا دستمال‌کاغذی و انداختن دستمال در سطل زباله دردار
- پرهیز از دست زدن به چشم‌ها، دهان و بینی
- عدم استفاده اشتراکی از وسایلی مانند ظروف غذا، لیوان، ملحفه و …
- ضدعفونی روزانه سطوحی که به‌طور مکرر لمس میشوند، مانند دستگیره درب منزل و اتاق‌ها، کلیدهای برق، وسایل برقی مانند مایکرویو، پیشخوان آشپزخانه و …
- استراحت در منزل در صورت احساس ناخوشی یا ابتلا به عفونت کرونا
- عدم استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی در صورت احساس ناخوشی یا ابتلا به عفونت کرونا
رژیم غذایی افراد مبتلا به کرونا
چرا توجه به غذا و نوشیدنی در بهبودی از بیماری اهمیت دارد؟
هنگامی که بدن ما با عفونت مبارزه می‌کند، نیاز بیشتری به انرژی و مایعات دارد؛ بنابراین ما نیاز به خوردن و آشامیدن بیشتری داریم. بدن ما همچنین، به عناصر سازنده پروتئینی بیشتری احتیاج دارد تا از سیستم ایمنی بدن و کمک به ترمیم بافت‌های بدن حمایت کند. در هنگام بهبودی نیز، ویتامین‌ها و مواد معدنی به این فرایندها کمک می‌کنند.
وقتی حالمان خوب نیست خوردن و آشامیدن به دلایل زیادی برای ما مشکل است. اما اگر به اندازه کافی غذا نخوریم و مایعات ننوشیم بدن ممکن است به استفاده از ذخیره انرژی طبیعی خود مثل پروتئین، مواد معدنی و ویتامین‌ها نیاز پیدا کند، بنابراین ممکن است حین بیماری متوجه کاهش وزن یا ضعیف شدن عضلات شویم.
نکات موجود در این مقاله میتواند به محدود کردن این تغییرات در بدن ما کمک کند:
- انتخاب غذا: غذاهای پروتئینی با انرژی بالا انتخاب کنیم و میان وعده ها را فراموش نکنیم (برای مثال ماست، پودینگ یا پنیر)، تا انرژی و پروتئین اضافی مورد نیاز بدن ما تامین شود.
- نوشیدنی‌های مکمل: در صورتی که به دلیل کم اشتهایی، مشکلات تنفسی یا خستگی، کمتر از حد معمول غذا می‌خوریم یا دچار کاهش وزن و توده عضلانی شده‌ایم، استفاده از این نوشیدنی‌ها میتواند مفید باشد. در مورد انتخاب نوشیدنی مکمل مناسب شما می توانید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
- نوشیدن مایعات بیشتر: هر روز دو پارچ آب بنوشیم. سوپ، نوشیدنی‌های مکمل، شیر، آبمیوه را به‌خاطر بسپاریم. سعی کنیم بعد از غذا آب بنوشیم. نوشیدن قبل یا هنگام وعده غذایی ممکن است در ما ایجاد احساس سیری کاذب کند.
- صرف غذا در مقدار کم و دفعات زیاد: به جای سه وعده غذایی حجیم، وعده‌های خود را کوچکتر در نظر گرفته و حتما میان‌وعده نیز بخوریم. لقمه‌های کوچک انتخاب کنیم، آرام بجویم و هنگام جویدن نفس عمیق بکشیم. در حالت نشسته غذا بخوریم و غذاهایی را انتخاب کنیم که برای جویدن راحت‌تر باشند.
- سازگاری با حالت تهوع یا تغییر در چشایی و بویایی: به طور مرتب دندان‌ها یا دندان‌های مصنوعی خود را تمیز کنیم و در صورت امکان از دهان‌شویه استفاده کنیم. در صورتی که احساس کاهش حس چشایی و بویایی داریم، می‌توانیم از غذاهایی که دارای بو و طعم قوی‌تری هستند، استفاده کنیم.
غذاهای ساده‌تر ممکن است حالت تهوع کمتری ایجاد کنند. از نمک، فلفل یا سس برای افزودن طعم بیشتر به وعده‌های غذایی استفاده کنید.
اگر دچار خشکی دهان شده‌ایم، میوهای شیرین یا بستنی یخی بخوریم. نعناع یا آدامس هم میتواند تولید بزاق را تحریک کند.
منبع: Mayo Clinic
پرسش و پاسخ
سلام خسته نباشین من مادرم کرونا گرفت و بعد از بهبودی دچار خارش شد دونه قرمز رنگ روی دستش زد . میشه راهنمایی کنید چی استفاده کنه؟
درود. این تظاهرات پوستی ممکن است علل بسیار متنوعی داشته باشند از جمله خود عفونت کرونا. بنابراین مشورت با پزشک متخصص پوست می تواند مفید باشد. سرد نگه داشتن محل ضایعات پوستی، دوش آب ولرم گرفتن، مرطوب نگه داشتن پوست با مرطوب‌کننده پوستی، افزایش رطوبت هوای خانه و پرهیز از خاراندن و خراش با ناخن میتواند در کاهش خارش موثر باشد.