درد عضلانی چیست ؛ علت و درمان بدن درد

درد عضلانی یا میالژی یک درد شایع است که بیشتر افراد در زندگی‌شان آن را تجربه می‌کنند. این درد ممکن است خفیف یا شدید باشد، از چند روز تا چند ماه طول بکشد و گاهی با قرمزی و تورم در محل درد همراه باشد. درد عضلانی ممکن است در یک ماهیچه‌ی بدن یا در تعدادی از آن‌ها حس شود. فشار زیاد بر ماهیچه و آسیب به آن، عفونت یا التهاب از مهم‌ترین علت‌های درد عضلانی هستند. علائم درد عضلانی شامل گرفتگی عضلات و درد در نزدیکی ناحیه‌ی مفصل‌ها می‌شود.

درد عضلانی مزمن یکی از علائم بیماری فیبرومیالژی است. در این بیماری تعداد زیادی از عضلات بدن درد دارند و سفت می‌شوند. کسی که به این بیماری مبتلا می‌شود معمولاً بیماری‌های دیگری مثل افسردگی، اضطراب، خستگی مزمن، اختلال خواب، مشکلات گوارشی و ادراری، سردرد و کاهش تمرکز هم دارد. این بیماری در خانم‌ها شایع‌تر است.

بیشتر بخوانید: گرفتگی عضلات بعد از ورزش

علت درد عضلانی و بدن درد

درد عضلانی به دلایل مختلفی می‌تواند اتفاق بیفتد، از جمله:

• مصرف بعضی داروها مثل داروهای کاهش‌دهنده‌ی فشار خون
• بیماری‌های عصبی، اسکلتی یا عضلانی
• آنفلوانزا
• مشکلات عروقی
• پایین بودن یا بالا بودن الکترولیت‌های خون (الکترولیت‌ها موادی معدنی هستند که در مایع حل می‌شوند و بار الکتریکی دارند مثل سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم)
• کم‌آبی بدن و گرفتگی عضلات به‌دلیل گرما
• ضربه به عضلات

شایع‌ترین درد عضلانی که افراد تجربه می‌کنند «درد عضلانی تأخیری» است. این نوع درد عضلانی بعد از فشار زیاد به عضله بروز پیدا می‌کند. مثلاً فشار در اثر ورزش سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین. این فشار وارد شده به عضله، پارگی‌های بسیار ریز (میکروسکوپی) در رشته‌های عضلانی ایجاد می‌کند، که این به‌ نوبه‌‌ی خود باعث التهاب در عضله و آزاد شدن مواد شیمیاییِ به‌ وجود آورنده درد می‌شود. معمولاً این درد ۱-۲ روز طول می‌کشد.

چطور می‌توانیم از درد عضلانی پیشگیری کنیم؟

یکی از بیشترین مواقعی که درد عضلانی سراغ ما می‌آید، هنگام و بعد ورزش کردن است. این توصیه‌ها را به‌ یاد داشته باشیم تا از درد و کوفتگی بعد از ورزش جلوگیری کنیم:

• قبل از شروع ورزش، حتما ۱۵ دقیقه با حرکات کششی ملایم، بدن خود را گرم کنیم. گرم کردن از درد عضلات و به دنبالش گرفتگی و سفتی عضلات جلوگیری می‌کند.
• قبل و بعد از تمرین به‌ میزان لازم آب یا مایعات حاوی الکترولیت‌های لازم (به ویژه سدیم) بنوشیم.
• اگر ورزش‌های قدرتی مثل بدنسازی انجام می‌دهیم، در حین فواصل بین تمرین، عضلاتی که از آن‌ها کار می‌کشیم را با حرکات کششی ملایم استراحت بدهیم.
• بعد از تمام شدن ورزش ۵-۱۰ دقیقه بدن را سرد کنیم. در این زمان حرکات هوازی سبک مانند قدم زدن همراه با حرکات کششی آرام انجام دهیم. این حرکات به گردش خون و گردش بهتر لنف (سیستم گردش مایعات بین سلولی در بدن) کمک می‌کنند تا مواد زائد آزاد شده از عضله‌ها (اسید لاکتیک) را از بدن دفع کنند.
• در صورت امکان بعد از تمرین از ماساژ استفاده کنیم.
• بلافاصله بعد از تمرین‌های سنگینی مثل پاورلیفتینگ، کیسه یخ روی عضلات کارکرده بگذارید.
• مصرف روزانه ۵۰۰ میلی گرم ویتامین C احتمال درد را کم می کند.

درمان درد عضلانی و بدن درد

اگر درد عضلانی ناشی از فشار به ماهیچه یا آسیب باشد، با استراحت دادن به آن عضله و مصرف داروهای ضدالتهاب غیر کورتونی بهبود پیدا می‌کند. استفاده از کیسه آب سرد ۲۴-۷۲ ساعت بعد از آسیب، به کاهش درد کمک می‌کند. اما اگر ۲-۳ روز گذشت، کیسه آب گرم بهتر خواهد بود. اگر درد عضلانی ناشی از فیبرومیالژی باشد به حرکات کششی ملایم و ماساژ بهتر جواب می‌دهد. در صورتی که دلیلی برای درد عضلانی وجود ندارد و درد بیشتر از سه روز طول کشیده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنیم.